izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Tüklüpapaq sözü Azərbaycan dilində sifət kimi işlənir və başında tüklü dəridən hazırlanmış papaq olan şəxsi bildirir. Lüğətlərdəki qısa izah, sözün əsas mənasını əks etdirir, lakin onun kontekstdən asılı olaraq genişlənə biləcək məna çalarlarını tam əhatə etmir.

Etimoloji baxımdan "tüklüpapaq" sözü iki hissədən – "tüklü" və "papaq" sözlərindən təşkil olunmuşdur. "Tüklü" sözü "tük" sözünün sifət şəkilçisi –li ilə birləşməsindən əmələ gəlmişdir və tüklərlə örtülü, tüklü olan mənasını verir. "Papaq" sözü isə baş geyimini ifadə edir. Beləliklə, "tüklüpapaq" sözü etimoloji olaraq "tüklərlə bəzədilmiş, tüklü dəridən hazırlanmış papaq taxan" mənasını verir.

Sözün mənası təkcə papağın materialına deyil, həm də papağın yaradıcısının, taxan şəxsin sosial statusuna, mədəniyyətinə və hətta coğrafi mövqeyinə işarə edə bilər. Məsələn, müəyyən bir etnik qrupun ənənəvi geyiminin tərkib hissəsi olan tüklü papaqlar da mövcuddur. Bu halda "tüklüpapaq" sözü sadəcə bir geyim əşyasından çox, mədəniyyət və ənənənin simvolu kimi çıxış edə bilər.

Verilən nümunə cümləsində ("Tüklüpapaq, ayaqyalın birisi daxil olub, bir stul gətirdi") "tüklüpapaq" sözü bir insanı təsvir edir. Burada sözün təsviri funksiyası ön plana keçir. Sözün həm xarici görünüşü (tüklü papaq), həm də sosial statusu (ayaqyalın olması ilə əlaqəli olaraq ehtimal ki, aşağı sosial təbəqədən olması) ilə bağlı məlumat verir. Bu cümlədə "tüklüpapaq" sözü hekayənin təsvirini zənginləşdirir və oxucuda obraz haqqında aydın təsəvvür yaradır. Başqa cümlələrdə də sözün işlənməsi məhz kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər.

Qısaca desək, "tüklüpapaq" sözü sadə bir təsviri deyil, kontekstdən asılı olaraq daha dərin mənalar ehtiva edə bilən, anlamlı və obrazlı bir söz birləşməsidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz