izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Ünt (Ünta): Azərbaycan dilində "ünt" sözü maral, qoyun və ya digər heyvanların dərisindən hazırlanmış, uzun boyunlu (boğazlı) və isti olan bir növ çəkməni bildirir. Sözün mənşəyi türk dillərindən gəlir və kökü "unt" və ya bənzər bir sözlə əlaqələndirilə bilər. Bu kökün mənası “dəridən hazırlanan şey” və ya “örtük” kimi təfsir edilə bilər. "Ünt"ün uzun boyunlu olması onun əsas xüsusiyyətlərindən biridir və bu, ayaq biləyini və baldırı əhatə edən quruluşunu vurğulayır.

Fərqli dialektlərdə sözün tələffüzü və ya əlavə mənaları ola bilər. Məsələn, bəzi bölgələrdə daha çox qoyun dərisindən hazırlananlara, bəzilərində isə maral dərisindən hazırlananlara üstünlük verilə bilər. Materiallarına görə də "ünt"ün istilik izolyasiya xüsusiyyətləri dəyişə bilər. Maral dərisindən olanlar daha isti və suya davamlı olarkən, qoyun dərisindən olanlar daha yumşaq və rahat ola bilər.

Cümlə içərisində istifadəsi: "Qışda ayaqlarımızı qorumaq üçün yun corab və ünt geyindik." "Babamın əlində qocaman, köhnə bir ünt vardı." "O, qarlı dağlarda üntlə gəzirdi." Bu nümunələr "ünt" sözünün əsasən soyuq havada ayaqları qorumaq üçün istifadə olunan bir ayaqqabı növünü ifadə etdiyini göstərir.

Qeyd etmək lazımdır ki, "ünt" sözünün müasir zamanda geniş yaygınlığı azalmışdır və əsasən yaşlı nəslin dilində və bəzi regional dialektlərdə qalmışdır. Ancaq folklor və etnoqrafiya mətnlərində hələ də rast gəlinir və tarixi mədəniyyətimizin bir parçası kimi qorunub saxlanılır. "Ünta" yazımı dialektal bir variant ola bilər və əsasən "ünt" forması daha geniş istifadə olunur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz