izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Topuqlu sifəti, əsasən köhnəlmiş leksik vahid olaraq, ayaqqabının və ya çəkmənin topuğu olduğu mənasını verir. "Topuqlu başmaq" ifadəsi ilə uzun boğazlı, dabanı olan ayaqqabı növü ifadə olunur. Bu mənada "topuqlu" sözü, ayaqqabının dizayn xüsusiyyətini, yəni daban hissəsinin mövcudluğunu vurğulayır. Daha dəqiq desək, "topuqlu" sözü ayaqqabının ayaq biləyini və ya onun bir hissəsini örtdüyünü də nəzərdə tuta bilər. Buna görə də "topuqlu başmaq" ifadəsi sadəcə dabanı olan ayaqqabı deyil, həmçinin boğazlı, yəni ayaq biləyini örtdüyü başmağı da ifadə edə bilər.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "topuq" sözünün kökü türk dillərindən gəlir və ayağın arxa hissəsini ifadə edir. "Topuqlu" isə bu kökdən törəmə sifət olaraq, "topuğu olan" mənasını daşıyır. Beləliklə, "topuqlu başmaq" ifadəsi, "topuğu olan başmaq" mənasını tam əks etdirir.

Misal cümlələr:

“Qış üçün qalın dabanlı, topuqlu çəkmələr almışdı.” (Bu cümlədə topuqlu sözü yalnız dabanın varlığını deyil, eyni zamanda çəkmənin uzun boğazlı olduğunu da nəzərdə tuta bilər.)

“Nənəm həmişə topuqlu başmaq geyinərdi.” (Bu cümlədə köhnə üslubda hazırlanmış, uzun boğazlı başmaqlar nəzərdə tutulur.)

Topuqlu ayaqqabılar, qadınların zərif görünüşünə xüsusi gözəllik verir.” (Bu cümlədə isə topuqlu sözü əsasən dabanın varlığına diqqət çəkir.)

Verilən mətndəki cümlədə "[Sara xanım:] Bəlkə sən qurşağa, topuqlu başmağa, yun papağa, büzməli arxalığa etiraz..." ifadəsində "topuqlu başmaq" daha çox köhnə, uzun boğazlı bir ayaqqabı tipini təsvir edir. Kontekst nəzərə alınaraq, "topuqlu başmaq" ifadəsinin mənasını daha dəqiq müəyyən etmək mümkündür.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz