Uzunçuluq (is. ): Söhbətin, danışığın, izahın və ya hər hansı bir prosesin lazımsız dərəcədə uzadılması, lüzumsuz detalların əlavə edilməsi ilə müşayiət olunan bir xüsusiyyət və ya davranışdır. Bu, həm məlumat vermə prosesinə, həm də ünsiyyətin ümumi effektivliyinə mənfi təsir göstərə bilər. Uzunçuluq, danışanın nitqinin həcminin məzmununa nisbətən çox olması ilə səciyyələnir. Həmçinin, məlumatın çatdırılma tərzindəki təkrarlar, əlavə məlumatların zəruri olmadan daxil edilməsi də uzunçuluq kimi qəbul edilə bilər. Bu xüsusiyyət danışanın diqqətsizliyi, məlumatın təşkilindəki qüsur və ya dinləyicinin zəif təsəvvürünün nəzərə alınmaması nəticəsində yaranır. Tərəfdaşların arasında anlaşılmazlığa və narahatlığa səbəb olur.
Etimologiya: Söz "uzun" və "-çuluq" şəkilçilərindən təşkil olunmuşdur. "Uzun" sözü həm fiziki uzunluğu, həm də müddəti bildirir. "-çuluq" şəkilçisi isə keyfiyyət, xüsusiyyət mənası verir. Beləliklə, "uzunçuluq" sözü "uzun olma xüsusiyyəti" mənasını ifadə edir, lakin bu uzunluq müddət və danışma həcmi ilə əlaqədardır.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
1. Onun uzunçuluğu hər kəsi bezdirmişdi; danışığı bir başa qurtarmaq bilmirdi.
2. Müəllimin uzunçuluğu dərsə mane olurdu; şagirdlər diqqətlərini itirirdilər.
3. Rəhbərin hesabatdakı uzunçuluğu layihənin vaxtında başa çatmasına mane oldu.
4. Gülpərinin uzunçuluğunu bəyənmirdi; qısa və aydın danışmağı üstün tuturdu. (Əlyarov)
5. Bəzi insanların uzunçuluğu onların təqdimatlarının effektini azaldır.
Sinonimlər: ətraflı danışma, söz çoxluğu, uzun danışma, bəyanatçılıq (məna baxımından oxşar, lakin məcazlı işlənmə əhəmiyyətli dərəcədə fərqlənir), səlislik (məna baxımından zidd).
Antonimlər: qısa danışma, müxtəsərlik, konkretlik.