Uzunsaç sözü Azərbaycan dilində sifət kimi işlənir və əsasən "saçı uzun olan" mənasını verir. Lüğətlərdə verilən "saçı uzun, uzun saç qoymuş, saçlarını uzatmış" tərifləri sözün əsas mənasını əhatə etsə də, istifadə kontekstindən asılı olaraq daha geniş məna çalarları da əldə edə bilər.
Sözün mənşəyi aydın şəkildə "uzun" və "saç" sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlməsidir. "Uzun" sözü uzunluğu, "saç" sözü isə başın üstündə bitən tükləri bildirir. Beləliklə, "uzunsaç" birbaşa və konkret olaraq saçlarının uzunluğuna diqqət çəkən bir təsvir vasitəsidir.
Lüğətdəki nümunə cümlədə olduğu kimi ("Uzunsaç oğlan. – Həsən küçəyə çıxar-çıxmaz uzunsaçlı, …qırmızı köynək geymiş bir studentə rast gəldi.") "uzunsaç" sifət kimi isimlərlə ("oğlan", "studentə") birlikdə işlənir və bu şəxslərin xarici görünüşünün bir xüsusiyyətini vurğulayır. Bu halda, söz daha çox görünüşü ilə əlaqədar olaraq qısa və təsirli bir təsvir vasitəsi kimi çıxış edir.
Ancaq kontekstdən asılı olaraq, "uzunsaç" sözü daha geniş, hətta məcazi mənalar da qazana bilər. Məsələn, müəyyən bir submədəniyyətə, həyat tərzini ifadə etmək üçün işlədilə bilər. "Uzunsaçlı gənclər" deyərkən, yalnız saç uzunluğundan deyil, ümumiyyətlə müəyyən bir estetik baxış və davranış tərzinə malik olan gənclər qrupunu nəzərdə tuta bilərik. Bu halda, söz daha çox bir stereotipin və ya müəyyən bir qrupun simvoluna çevrilir.
Qısacası, "uzunsaç" sözü sadə görünüşünə baxmayaraq, istifadə olunduğu kontekstdən asılı olaraq fərqli məna çalarları əldə edə bilən, semantik cəhətdən zəngin bir sözdür. Onun təsviri və ya simvolik mənalarını dəqiq müəyyənləşdirmək üçün cümlənin ümumi məzmunu və kontekstinə diqqət yetirmək vacibdir.