izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Uzunsaqqallı sifəti, əsasən, bir şəxsin saqqalının uzunluğuna diqqət çəkən və bu xüsusiyyəti önə çəkən bir təsvir vasitəsidir. Lüğətlərdə sadəcə "saqqalı uzun, saqqalını uzatmış" kimi qısa bir izah verilmiş olsa da, mənanın daha geniş və dərin bir təhlili mümkündür. "Uzunsaqqallı" sözü yalnız fiziki görünüşü ifadə etməklə yanaşı, həm də bəzən yaşlılığı, təcrübəliyi, hətta müdrikliyi və ya hörmətə layiq olmağı simvolizə edə bilər. Çünki tarixən uzun saqqal, bəzi mədəniyyətlərdə nüfuz və müdrikliyin simvolu olaraq qəbul olunmuşdur.

Sözün mənşəyinə gəldikdə, "uzun" və "saqqallı" sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmiş bir birləşmə sifətdir. "Uzun" sözü türk dillərinə monqol dillərindən keçmişdir və uzunluğu bildirir. "Saqqal" sözü isə ərəb mənşəlidir. Beləliklə, "uzunsaqqallı" sözü fonetik olaraq aydın və anlaşıqlıdır.

Misal olaraq verilən "İlyas uzunsaqqallı, dolaşıqsaçlı, ağırgövdəli bir qoca idi" cümləsində "uzunsaqqallı" sifəti, İlyasın fiziki görünüşünü təsvir etməklə yanaşı, eyni zamanda onun yaşlı və təcrübəli olduğunu da ifadə edir. Dolaşıq saçlar və ağır gövdə yaşlılıq təəssüratını gücləndirir. Bu cümlədə "uzunsaqqallı" sözü sadə bir təsvir vasitəsindən daha çox, şəxsin xarakterini və yaşını ifadə edən bir vasitə kimi istifadə olunmuşdur.

Fərqli cümlələrdə "uzunsaqqallı" sözünün istifadəsinə dair başqa nümunələr gətirək:

  • "Uzunsaqqallı şahzadə taxt-tacını miras aldı." (Burada uzunsaqqallıq nüfuz və yaşlılıq bildirir.)
  • "Rəssam portretində modeli uzunsaqqallı və əzəmətli bir şəkildə təsvir etmişdi." (Burada fiziki təsvir ilə yanaşı, əzəmətlilik də ifadə olunur.)
  • "O, uzunsaqqallı bir müdrik kimi sözlərini söyümləyirdi." (Burada uzunsaqqallıq müdriklik və ağıllılıq ilə əlaqələndirilir.)

Nəticə olaraq, "uzunsaqqallı" sözü sadəcə bir fiziki təsvir vasitəsi olmaqdan çox, mədəni və tarixi kontekstdən asılı olaraq yaşlılığı, müdrikliyi, nüfuzunu və ya hətta xarakterin bəzi xüsusiyyətlərini də ifadə edə bilən bir çoxmənalı söz kimi qəbul edilə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz