izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Ürəkqopma sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış, lakin izahlı lüğətlərdə tam və dəqiq şəkildə izah olunmayan bir termindir. "Ürəkkeçmə" ilə sinonim kimi göstərilməsinə baxmayaraq, "ürəkqopma" daha güclü, daha ani və daha çox fiziki təzahürləri olan bir vəziyyəti ifadə edir. "Ürəkkeçmə" daha çox qorxu, narahatlıq, təlaş kimi emosional bir halı, halbuki "ürəkqopma" isə qəfil yaranan, bəzən nəfəs darlığı, başgicəllənmə, huşsuzluq kimi fiziki əlamətlərlə müşayiət olunan bir vəziyyəti təsvir edir. Bu mənada "ürəkqopma" daha çox qəfil yaranan bir qorxu, şok və ya xəstəlik əlamətinin ifadəsidir.

Etimoloji baxımdan, "ürəkqopma" sözü "ürək" və "qopma" sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlib. "Ürək" sözünün mənası məlumdur. "Qopma" isə birdən-birə ayrılma, parçalanma, qopub düşmə, kəskin başlanğıc kimi mənaları əhatə edir. Beləliklə, "ürəkqopma" sözü "ürəkdə birdən-birə baş verən narahatlıq, ağrı, şok və ya qəfil bir vəziyyət" kimi izah oluna bilər. Bu söz, həmçinin güclü emosional təsir altında qalma və ya fiziki bir zərbənin təsirindən sonra ürəyin fəaliyyətində qəfil pozulmanın ifadəsinə də işlənə bilər.

Nümunə cümlədə verilən "Gecə yarısı Feyzullanın arvadını, uşaqlarını ürəkqopma azarına salıb, evin altını üstünə çevirdilər" cümləsində "ürəkqopma" sözü, qəfil yaranan bir qorxu və ya narahatlıq halını, həmçinin bu halın fiziki təzahürlərini (evin altını üstünə çevirmək) ifadə edir. Burada "ürəkqopma" qorxu və narahatlıqdan daha çox, onları çox güclü şəkildə sarsıdan, fəaliyyətlərini poza biləcək bir hadisənin təsirini bildirir.

Qısacası, "ürəkqopma" sözü "ürəkkeçmə"dən daha güclü və fiziki təzahürlü bir vəziyyəti ifadə edir. Onun mənası kontekstdən asılı olsa da, əsasən qəfil yaranan, şiddətli emosional və ya fiziki bir təsir nəticəsində baş verən ürək fəaliyyətindəki pozulma və ya şiddətli qorxu, narahatlıq vəziyyətini bildirir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz