izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Üstələmə: "Üstələmək" fellindən törəmiş isimdir. Lüğətlərdə əsasən "bir şeyin üstündə başqa bir şeyin olması, üst-üstə qoyulması" mənasında izah olunsa da, bu, sözün mənasının tam və dəqiq ifadəsini əks etdirmir. Çünki "üstələmə" sadə bir fiziki üst-üstə qoyuluşu deyil, daha çox bir şeyin digərinə nisbətən üstünlük təşkil etməsini, önə keçməsini, bəzən isə əvəz etməsini, üstün gəlməsini ifadə edə bilər.

Mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir. Məsələn, "bina tikintisində üstələmə" deyəndə, kərpiclərin və ya digər tikinti materiallarının bir-birinin üstünə qoyulması, yəni fiziki üstələmə başa düşülür. Lakin "rəqibin üstələməsi" deyəndə rəqibin qələbəsi, üstünlüyü, ona qarşı qazanılan üstünlük nəzərdə tutulur. Bu halda artıq fiziki deyil, funksional, keyfiyyət və ya kəmiyyət üstünlüyündən danışılır.

Etimoloji baxımdan, "üst" və "-ləmə" şəkilçilərindən əmələ gəlmişdir. "-ləmə" şəkilçisi fəaliyyət, proses və ya nəticə mənası verir. Beləliklə, "üstələmə" sözü əsasında "üstə qoyma, üstə əlavə etmə, üstün gəlmə prosesi və ya nəticəsi" kimi bir tərif vermək olar.

Cümlə içində istifadəsinə nümunələr:

  • Tikinti işləri zamanı kərpiclərin üstələməsi diqqətlə aparılmalıdır.
  • Komandamızın rəqibi üstələməsi gözlənilməz oldu.
  • Yeni texnologiyalar köhnə texnologiyaları üstələyir (burada "üstələmə" prosesi kimi işlənir).
  • Onun müvəffəqiyyəti digər namizədlərin üstələməsinə səbəb oldu.
  • Köhnə sistemin üstələməsi ilə yeni sistem tətbiq olundu.

Yekun olaraq, "üstələmə" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq "fiziki üst-üstə qoyulma", "üstünlük, qələbə, əvəzetmə" kimi müxtəlif mənalar kəsb edə bilər. Sözün dəqiq mənasını anlamaq üçün cümlədəki istifadəsinə diqqət yetirmək vacibdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz