Ütəlgə sözü Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində əsasən "alacəhrə" kimi izah olunur. Lakin bu izah tam dəqiq deyil və sözün zəngin məna çalarlarını əhatə etmir. Ütəlgə, əslində, alacəhrənin bir növüdür və daha dəqiq desək, kiçik ölçülü, adətən qəhvəyi və ya tünd rəngli, qısa tüklü, sürətli hərəkət edən bir alacəhrə növünü ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "alacəhrə" yazılması sözün əsl mənasını tam əks etdirmir.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "ütəlgə" sözünün mənşəyinin türk dillərindəki "ütmək" (qovmaq, qaçırmaq) və "gəlmək" fellərindən törəmə ehtimalı yüksəkdir. Bu halda, "ütəlgə" sözü "tez-tez qaçan, qovulan", yaxud "qovulmaqdan gələn" mənalarını da özündə ehtiva edə bilər. Bu, həm də heyvanın sürətli hərəkətini və təbiətini ifadə edir. Həmçinin, "ütəlgə"nin səs təqlidi əsasında da yaranmış olması ehtimalı vardır, yəni heyvanın verdiyi səsə bənzəyərək adlandırılması.
Hüseyn Cavidin misrasında ("Gəlib ütəlgətək düşələr tora; Yolub tüklərini basdıraq qora.") istifadə edildiyi kimi, "ütəlgə" sözü kiçik ölçülü bir quşun sürətli hərəkətini və tor düşməsini vurğulayır. Bu misal, sözün konkret bir heyvanı, yəni kiçik bir alacəhrəni təsvir etdiyini göstərir.
Ümumi olaraq, "ütəlgə" sözü alacəhrənin bir növünü ifadə etsə də, "kiçik, sürətli, tez-tez qaçan alacəhrə" kimi daha dəqiq və əhatəli bir tərif verilə bilər. Sözün mənası yalnız "alacəhrə" ilə məhdudlaşdırılmamalı, onun morfoloji və kontekstual xüsusiyyətləri də nəzərə alınmalıdır. Ədəbiyyat nümunələrində istifadəsinə görə də sözün konkret və poetik mənası daha da aydınlaşır.