Ütüləmək (f.): Qızğın ütü vasitəsilə parça və ya geyimlərin səthini hamarlamaq, büzüşmələri aradan qaldırmaq, düzəltmək, yəni ütü çəkmək prosesidir. Bu proses, paltarların və ya digər parça məmulatlarının görünüşünü yaxşılaşdırmaq, qırışlarını açmaq, daha səliqəli və estetik görünmələrini təmin etmək məqsədi daşıyır. Ütüləmək həmçinin parça materiallarının təmizliyini və bütövlüyünü qorumağa kömək edir, çünki büzüşmələr və qırışlar parçanın quruluşuna zərər verə bilər.
Ütüləmək sözünün mənşəyi türk dillərindən gəlir və "ütü" kökünə "-ləmək" şəkilçisinin əlavə olunması ilə əmələ gəlmişdir. "Ütü" sözü də öz növbəsində qızğın metal vasitəni bildirir və fars dilindən keçmişdir. Lüğətlərdə "ütü" sözü ilə bağlı qədim mənşəli variantlar da aşkarlanmaqdadır.
Ütüləmək sözü müxtəlif cümlə quruluşlarında istifadə oluna bilər. Məsələn:
- Paltarları ütüləmək üçün vaxtım yox idi. (Prosesə diqqət)
- O, paltarları diqqətlə ütülədi. (Hərəkətə diqqət)
- Ütülənmiş paltarlar daha gözəl görünür. (Nəticəyə diqqət)
- [Pəri] geri sürüşmüş qara kəlağayısını qabağa çəkib, paltar ütüləməklə məşğul oldu. (Məşğuliyyətə diqqət)
- Bu parça çox asandır, asandır ütüləmək. (Asanlığa diqqət)
Göründüyü kimi, ütüləmək sözü yalnız hərəkəti deyil, həm də bu hərəkətin nəticəsini, prosesin asanlığını və ya çətinliyini ifadə etmək üçün də istifadə oluna bilər. Kontekstə görə sözün mənası müəyyən edilir.