Ütüləmə sözü "ütüləmək" fellərinin məsdəri olub, əsasən paltarların, parça məmulatlarının, yaxud digər səthlərin üzərindəki qırışları aradan qaldırmaq, hamarlamaq üçün istifadə edilən prosesi bildirir. Həm də bu prosesi yerinə yetirmək üçün istifadə olunan vasitələri (məsələn, ütünün özü və ya ütüləmə taxtası) və ümumiyyətlə qırışsız, hamar görünüşü ifadə edir.
Etimoloji baxımdan "ütüləmək" feli, kökü türk dillərinə aid olan "ütü" sözündən əmələ gəlib. "Ütü" sözünün kökü, ehtimal ki, metalın qızdırılaraq hamarlaşdırıcı təsir göstərməsini ifadə edən bir proto-türk sözündən törəmişdir. "Ütü" sözünün kökü ilə bağlı bir neçə fərziyyə mövcuddur, ancaq dəqiq etimoloji mənbəyi hələ tam müəyyən deyil. Lakin metalın qızdırılması və hamarlaşdırma funksiyası ilə bağlı olduğu şübhəsizdir.
Ütüləmə prosesi müxtəlif kontekstlərdə istifadə oluna bilər. Məsələn:
- Gündəlik həyatda: "Sabah səhər paltarlarımı ütüləməliyəm." - burada ütüləmə gündəlik bir ev işi kimi istifadə olunur.
- Professional kontekstdə: "Quru təmizləmədə ütüləmə xidməti də verilir." - burada ütüləmə bir xidmət növü kimi təqdim olunur.
- Metaforik mənada: "Həyatın qırışlarını ütüləmək" - burada ütüləmə, çətinlikləri və problemləri həll etmək, həyatı asanlaşdırmaq mənasında istifadə olunur. Bu, daha poetik və məcazi bir tətbiqdir.
Beləliklə, "ütüləmə" sözü, sadəcə bir prosesi deyil, həm də prosesin nəticəsini, istifadə olunan vasitələri və hətta metaforik mənada problemlərin həllini də əhatə edən geniş bir mənaya malikdir.