Üz-üzə sözü Azərbaycan dilində iki əsas mənaya malikdir: birincisi, fiziki yaxınlıq, iki insan və ya obyektin bir-birinə doğru yönəlib, arasındakı məsafənin minimal olduğu vəziyyəti ifadə edir; ikincisi isə, qarşılaşma, birbaşa qarşıdurma və ya müzakirə mənasını verir. Birinci məna daha konkret, ikinci məna isə daha metaforikdir.
Fiziki yaxınlıq mənasında "üz-üzə" sözü iki insanın, əşyanın və ya qrupun bir-birinin qarşısında, aralarında maneə olmadan yerləşməsini bildirir. Misal üçün, "Oturub üz-üzə üç nəfər çoban" cümləsində üç çoban bir-birinin qarşısında oturublar. Bu mənada, "qabaqda", "qarşıda", "yan-yana" kimi sözlər əvəz oluna bilər, lakin tam eyni mənanı verməz. "Yan-yana" məsafəni dəyişməz, "qabaqda" isə qarşılıqlı yönəlişi ifadə etməz.
Metaforik mənada isə "üz-üzə" sözü iki tərəfin qarşıdurma, mübahisə və ya ciddi bir söhbətdə olmasını ifadə edir. Bu mənada, "üz-üzə gəlmək", "üz-üzə qalmaq" kimi ifadələr tez-tez işlənir. Məsələn, "Vaxt olur, üz-üzə də; Əyləşir iki düşmən" cümləsində düşmənlərin qarşılaşması, müharibə və ya münaqişə vəziyyətinə girməsi nəzərdə tutulur. Bu mənada söz birbaşa fiziki yaxınlığı ifadə etmir, daha çox qarşıdurmanın, qırğın və ya müzakirənin varlığını bildirir. "Mübarizə aparmaq", "qarmaqarmağa girmək", "qarşılaşmaq" kimi sözlər müəyyən kontekstdə əvəz oluna bilər, lakin "üz-üzə" sözünün ifadə etdiyi birbaşa qarşılaşma mənasını tam olaraq verə bilməzlər.
Etimoloji baxımdan, "üz-üzə" sözü iki dəfə təkrarlanan "üz" sözündən əmələ gəlmişdir. "Üz" sözü "simə", "əsər" mənalarına malik olub, bu mənaların birləşməsindən bir-birinin qarşısına çıxma, qarşılaşma mənası yaranır.