Üzgörə (sif. və zərf) Azərbaycan dilində geniş mənada "açıq", "aşkar", "bəlli", "açıq-aşkar", "açıqdan-açığa" mənalarında işlənən bir sözdür. Bu mənada "üzgörə ədavət" ifadəsi "açıq ədavət", "açıq düşmənçilik" kimi başa düşülə bilər. Sözün əsasını təşkil edən "üz" komponentinin "üzə çıxan", "açıq", "gizli olmayan" mənaları nəzərə alınarsa, "görə" isə "görünən", "aydın olan" mənalarını daşıdığından, sözün ümumi mənası daha aydınlaşır. Beləliklə, üzgörə, bir hadisənin, duyğunun və ya hərəkətin gizli deyil, hamıya açıq və bəlli olduğunu ifadə edir.
Üzgörə sözünün işlənmə dairəsi kifayət qədər genişdir. Həm sifət, həm də zərf kimi istifadə oluna bilər. Məsələn:
- Sifət kimi: "Üzgörə düşmənçiliyi hamı görürdü." (Açıq düşmənçilik)
- Sifət kimi: "Onun üzgörə nifrəti üzündən görünürdü." (Açıq nifrət)
- Zərf kimi: "O, üzgörə ona qarşı çıxdı." (Açıq şəkildə qarşı çıxdı)
- Zərf kimi: "Üzgörə etiraf etdi ki, səhv edib." (Açıq şəkildə etiraf etdi)
Üzgörə sözünün etimologiyası haqqında dəqiq məlumat olsa da, "üz" və "görə" köklərinin birləşməsindən əmələ gəldiyi ehtimal olunur. "Üz" kökü "səth", "xarici görünüş" mənalarını, "görə" kökü isə "görünmək", "bilinmək" mənalarını ehtiva edir. Bu iki kökün birləşməsi bir hadisənin, hərəkətin və ya duyğunun gizli deyil, açıq və aşkar olduğunu vurğulayır. Sözün köhnə türk dillərindəki ekvivalentlərinin tədqiqi onun etimologiyasının daha dəqiq müəyyən edilməsinə kömək edə bilər.
Qeyd edək ki, üzgörə sözü əsasən danışıq dilində daha çox işlənir və yazılı dilə nisbətən daha az rast gəlinir. Ancaq bu, onun əhəmiyyətini azaltmır. Çünki söz, duyğuların və hərəkətlərin açıqlığını, aşkarlığını ifadə etmək üçün çox təsirli bir vasitədir.