Vakuól (fr. vacuole) termini hüceyrə biologiyasında sitoplazmada yerləşən maye ilə dolu, membranla əhatə olunmuş boşluqları ifadə edir. Bu boşluqlar həm heyvan, həm də bitki hüceyrələrində, eləcə də birhüceyrəli orqanizmlərdə, məsələn, amöb və infuzoriyalarda müşahidə olunur. Ancaq bitki və heyvan hüceyrələrindəki vakuolaların ölçüsü, sayı və funksiyaları arasında əhəmiyyətli fərqlər mövcuddur.
Bitki hüceyrələrində adətən bir böyük, mərkəzi vakuol üstünlük təşkil edir. Bu vakuol hüceyrənin həcmində əsas yeri tutur və hüceyrə şirəsini (əsasən su, duzlar, şəkər, üzvi turşular və piqmentlərdən ibarət bir məhlul) ehtiva edir. Mərkəzi vakuol osmorequlyasiya (hüceyrənin su balansının tənzimlənməsi), turgor təzyiqinin saxlanması (hüceyrənin şişkinliyinin qorunması), zərərli maddələrin saxlanması və qida maddələrinin anbar kimi toplanması kimi mühüm funksiyaları yerinə yetirir. Bitkilərdəki vakuolun ölçüsü və funksiyası hüceyrənin yaşına və fizioloji vəziyyətinə bağlı olaraq dəyişə bilər.
Heyvan hüceyrələrində isə vakuolalar adətən kiçik ölçülü və çoxsaylıdır. Bunlar əsasən hüceyrədaxili həzm proseslərində, endotsitoz (hüceyrənin xarici maddələri udması) və ekzotsitoz (hüceyrənin maddələrin xaricə atması) kimi proseslərdə iştirak edir. Heyvan hüceyrələrindəki vakuolalar bitkilərdəki kimi uzun müddət maye saxlamaq funksiyasını daşımazlar. Onların ölçüləri və sayları hüceyrənin fəaliyyətinə uyğun olaraq dinamik şəkildə dəyişir.
Qısaca, "vakuol" termini bir hüceyrənin içərisindəki maye ilə dolu, membranla əhatə olunmuş boşluğu ifadə etsə də, onun xüsusiyyətləri (ölçü, say, funksiya) orqanizmin növü və hüceyrənin tipi ilə müəyyən olunur. Bu fərqlər "vakuol" sözünün tək bir məna ilə məhdudlaşmadığını və kontekstdən asılı olaraq daha dəqiq təsvir tələb etdiyini göstərir.