izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Vegetativ sifəti, əsasən botanika və zoologiya sahələrində işlənir və canlı orqanizmlərin cinsi çoxalma ilə əlaqədar olmayan, yəni generativ (cinsi) proseslərdən kənarda qalan inkişaf və qidalanma proseslərini, həmçinin bu proseslərlə əlaqədar olan orqan və strukturları bildirir. Bu, bitki və heyvanlarda bədənin vegetativ hissələri vasitəsilə çoxalmasını əhatə edir.

Bitkilərdə vegetativ inkişaf, toxumdan və ya sporlardan əmələ gələn fidanın kök, gövdə və yarpaq kimi vegetativ orqanlarının inkişafını, onların böyüməsini və inkişafını əhatə edir. Vegetativ çoxalma isə kökdən, gövdədən, yarpaqdan və ya digər vegetativ hissələrdən yeni fərdlərin əmələ gəlməsi prosesidir. Bu üsulda cinsi hüceyrələr iştirak etmir və ana bitkinin genetik surəti əmələ gəlir. Kök yumruları, soğanaqlar, kök pöhrələri, qələmlər, qatıqlar və peyvəndlər vegetativ çoxalmanın nümunələridir. Mətndə qeyd edildiyi kimi, çay bitkisinin vegetativ üsulla artırılması seleksionerlərin işində geniş tətbiq olunur, çünki bu üsul ana bitkinin istənilən xüsusiyyətlərini qoruyub saxlamağa imkan verir.

Heyvanlarda vegetativ inkişaf, əsasən bədənin regenerasiya qabiliyyəti ilə əlaqədardır. Məsələn, bəzi heyvanların itirilmiş ətraflarını yenidən bərpa etmə qabiliyyəti vegetativ inkişafın bir təzahürüdür. Ancaq heyvanlarda vegetativ çoxalma termini bitkilərdəki qədər geniş yayılmamışdır. Çoxalma əsasən cinsi yolla baş verir. Lakin, bəzi aşağı təşkil olunmuş heyvanlarda (məsələn, hidralarda) vegetativ çoxalma müşahidə edilir.

Ümumiyyətlə, "vegetativ" termini, canlı orqanizmlərin cinsi çoxalmadan ayrı olan, bədənin böyüməsi, inkişafı və bərpası ilə əlaqədar olan prosesləri və strukturları təsvir etmək üçün işlənir. Bu termini daha dəqiq başa düşmək üçün həmişə kontekstdən istifadə etmək vacibdir, çünki botanikada və zoologiyada fərqli mənalarda işlədilə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz