Vədələşmə sözü "vədələşmək" felindən törəmiş bir isimdir. Azərbaycan dilində geniş istifadə olunan bu söz əsasən iki əsas mənada işlənir:
1. Razılaşma, Anlaşma: Bu mənada vədələşmə, tərəflər arasında müəyyən bir işin, əməliyyatın, və ya vəzifənin yerinə yetirilməsi ilə bağlı əldə edilmiş razılaşmanı, qarşılıqlı anlaşmanı ifadə edir. Tərəflər arasında müəyyən şərti və ya vədələrə əsaslanan bu razılaşma, həm yazılı, həm də şifahi formada ola bilər. Məsələn: "Onlar arasında əməkdaşlıq vədələşməsi imzalandı." və ya "Bizim aranızda gizli bir vədələşmə var idi."
2. Vədə, Müəyyən olunmuş vaxt: Daha az istifadə olunsa da, vədələşmə bəzi kontekstlərdə müəyyən edilmiş vaxtı, vədəni bildirir. Bu mənada daha çox "vədə" sözü üstünlük təşkil edir, amma vədələşmə də bəzən bu mənada işlədilə bilər. Məsələn: "Yığıncağın vədələşməsi sabah səhər saat 10-dur." (bu cümlədə "vədə" sözü daha uyğun olardı, amma "vədələşmə" də qrammatik cəhətdən səhv deyil).
Etimologiyası: Sözün əsası olan "vədə" fars mənşəlidir və "vaxt, müddət" mənalarını verir. "-ləşmə" isə Azərbaycan dilində isim törətmə şəkilçisidir və hərəkət, hal, vəziyyət bildirir. Beləliklə, "vədələşmə" sözü əslində "vədə qoyulması", "vədəyə dair razılaşma" mənasını ifadə edir.
Fərqli cümlələrdə istifadəsi: Vədələşmə sözünün istifadəsinə dair bir neçə nümunə:
- Onların arasında pul ödəmək ilə bağlı bir vədələşmə var idi.
- İşin başa çatdırılması üçün dəqiq bir vədələşmə müəyyən edilməlidir.
- Tərəflər arasında əldə olunan vədələşmənin əsas şərtləri müqavilədə əks olunub.
- Toy mərasiminin vədələşməsi gələn ayın əvvəlinə təyin olundu.
Yekun olaraq, "vədələşmə" sözü, əsasən tərəflər arasındakı razılaşmanı, anlaşmanı bildirir və "razılaşma", "anlaşma", "müqavilə" sözləri ilə sinonim kimi işlədilə bilər. Lakin kontekstə görə bəzən müəyyən bir vaxtı, vədəni də ifadə edə bilər.