Vəhdaniyyət (ər. وَحْدَانِيَّة - vahdanīyya) termini, İslam təlimlərinin əsasını təşkil edən Allahın yeganəliyi, tək və bir olmasının təsdiqidir. Bu, Allahın varlığının, qüdrətinin və xüsusiyyətlərinin birliyini, Onun hər cür tənhada olmamasını, şərik və bərabərinin olmamasını ifadə edir. Vəhdaniyyət, Allahın yaratdığı aləmin və bütün varlıqların yalnız Onun iradəsinə tabe olduğunu vurğulayır. İslamda, Vəhdaniyyət, şirk (Allah'a ortaq qoymaq) kimi haram sayılan əməllərin qarşısını almaq üçün əsas prinsipdir.
Terminin əsasında ərəb dilindəki "vəhd" (وَحْد) – "birlik", "təklik" sözü durur. "-aniyyət" isə ism-i fə'il şəkilçisi ilə "birliyə aid olan" mənasını verir. Beləliklə, Vəhdaniyyət, "birliyə aid olan şey", daha dəqiq desək, "Allahın birliyi" mənasını verir. Bu anlayış, İslamın əsasını təşkil edən tək allahlığa (tövhid) inancın özünü ifadə edir və İslam fəlsəfəsində, teoloji müzakirələrdə və dini praktikada mühüm rol oynayır.
Vəhdaniyyət anlayışı Qurani-Kərimdə açıq-aşkar ifadə olunsa da, həmçinin Peyğəmbərin (s.ə.s) hədislərində və İslam alimlərinin əsərlərində geniş şəkildə şərh olunmuşdur. Müxtəlif İslam məzhəbləri bu anlayışın təfsirində bəzi fərqlərə malik olsa da, əsas mahiyyət və əhəmiyyəti ümumi qəbul olunmuşdur. Məsələn, "La ilaha illəllah" şahidəsinin təməlində də məhz Vəhdaniyyət inancı dayanır.
Cümlədə nümunələr:
- İslamın əsasını təşkil edən vəhdaniyyət inancıdır.
- O, Allahın vəhdaniyyətinə tam inanırdı.
- Dini təlimlərdə vəhdaniyyət anlayışı geniş yer tutur.
- Mühazirədə vəhdaniyyətin əhəmiyyəti izah edildi.