izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Vəhş sifəti ərəb mənşəli olub (وحش - wāḥiš), "yabanı", "əhliləşməmiş", "təbii mühitdə yaşayan", "mədəniyyətdən uzaq" mənalarını əhatə edir. Lüğətlərdəki "vəhşi, yabanı, əhliləşməmiş" tərifləri əsas mənanı əks etdirir, lakin sözün semantik genişliyini tam olaraq əhatə etmir. Vəhş termini insanlara, heyvanlara və hətta bitkilərə tətbiq oluna bilir.

İnsanlarla əlaqədə "vəhş" sözü, mədəniyyətdən uzaq, qanunsuz həyat tərzi sürən, cəmiyyətin qəbul etdiyi normalardan kənar yaşayan fərdləri ifadə edir. Bu mənada, "vəhş" sözü müsbət konnotasiya daşımasa da, bəzən "özünəməxsus", "müstəqil", "azad" kimi əlavə mənaları da özündə cəmləşdirə bilər. Məsələn, bir sənətkarın və ya alimin özünəməxsus, qəlibə sığmayan yaradıcılığını ifadə etmək üçün "vəhş istedad" ifadəsi işlənə bilər.

Heyvanlar üçün istifadə edildikdə "vəhş" sözü, insan tərəfindən əhliləşdirilməmiş, təbii mühitdə yaşayan heyvanları bildirir. "Vəhşi heyvanlar", "vəhşi təbiət" kimi ifadələr bu mənanı aydın şəkildə əks etdirir. Bu mənada, söz əsasən neytral məna daşıyır.

Füzuli misalında isə "vəhş" sözü daha çox metaforik mənada işlənir. "Ətrafını teyrü vəhş almış; Vəhşət onu bir hisarə salmış" misrasında "vəhş" sözü, ətrafın təhlükəli, qorxulu, nəzarətdən kənar olmasını ifadə edir. Burada "vəhş" sözü, "qorxulu", "dəhşətli" mənaları ilə "vəhşət" sözü ilə bağlıdır. Bu, sözün kontekstə bağlı olaraq fərqli mənalar kəsb etməsinin bir nümunəsidir.

Qısacası, "vəhş" sözünün mənası, istifadə olunduğu kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilir. Ancaq əsas mənası hər zaman "yabanı", "təbii", "əhliləşməmiş" olaraq qalır. Lüğətlərdəki təriflər bu əsas mənanı əks etdirir, ancaq sözün daha geniş semantik imkanlarını tam olaraq ifadə etmir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz