izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Vəhşət (ər. وَحْشَة - vahşa - vəhşi, çöl heyvanı, vəhşilikdən) - bir neçə məna kəsb edən mürəkkəb bir leksik vahiddir. Əsas mənası vəhşilik, mədəniyyətsizlik, təhsillisizlik, qaba, kobudluqdur. Bu mənada, "vəhşət" sözü insanın davranışlarında, əxlaqında və ümumi mədəni səviyyəsindəki qüsurları, qeyri-mədəni hərəkətləri ifadə edir. Misal olaraq, "Onun vəhşətli davranışı hər kəsi təəccübləndirdi" cümləsini göstərmək olar. Burada "vəhşət" sözü konkret bir əməli deyil, ümumi bir xarakterik keyfiyyəti ifadə edir. Sözün bu mənası əsasən insanlara aid olsa da, məcazi mənada digər sahələrə də şamil edilə bilər; məsələn, "ədəbiyyatımızda vəhşət dövrü" deyərkən, həmin dövrün mədəni inkişaf səviyyəsinin aşağı olmasını nəzərdə tuturuq.

İkinci bir mənası isə, daha çox qorxu, dəhşət, sarsıntı kimi duyğuların ifadəsidir. Bu mənada "vəhşət" sözü bir hadisənin, vəziyyətin və ya görünüşün insanlarda yaratdığı güclü psixoloji təsiri bildirir. Məsələn, "O, qəzadan sonra yaşadığı vəhşəti heç vaxt unuda bilmədi" cümləsində "vəhşət" sözü qorxu, dəhşət duyğularını ifadə edir. Bu mənada söz daha çox subyektiv təcrübəni əks etdirir.

Üçüncü bir mənası isə daha az işlənən, təbiətin vəhşiliyi, qorxulu təbiət hadisələri kimi tərcümə edilə bilər. Məsələn, "Dağların vəhşəti onu heyran etdi" cümləsində təbiətin qorxulu, əzəmətli tərəfi nəzərdə tutulur. Bu isə sözün etimologiyasına daha yaxındır.

Beləliklə, "vəhşət" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilir. Həm obyektiv (vəhşilik, mədəniyyətsizlik), həm də subyektiv (qorxu, dəhşət) mənalarda işlənə bilir. Sizin təqdim etdiyiniz nümunədə ("Yəqin sənin də bacın vəhşilərlə pəncələşməkdən yorulub, özünü yandırıb") "vəhşət" sözü daha çox insanların davranışlarındakı qaba, kobud, mədəniyyətsizliyi ifadə edən "vəhşilik" mənasında işlənmişdir. Amma bu cümlədə "vəhşilər" sözü daha çox metaforik mənada – insanların qaba və kobud davranışlarını ifadə etmək üçün işlənmişdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz