Vələd (ər. ولد - vələd) sözü Azərbaycan dilində köhnəlmiş olsa da, ədəbiyyatda və dialektlərdə hələ də rast gəlinir. Əsas mənası "uşaq", "oğul", "övlad"dır. Lakin "övlad" sözündən fərqli olaraq, "vələd" daha çox kişi övladı üçün işlənir və "övlad" sözündəki geniş məna çalarlarını tam əhatə etmir. "Övlad" həm oğlan, həm də qız uşağı üçün istifadə olunur, həmçinin ruhi övlad, nəslin davamı kimi mənalarda da işlənir. "Vələd" isə daha çox bioloji oğul mənasını verir.
Tarixi mənbələrə əsasən, "vələd" sözü ərəb dilindən Azərbaycan dilinə keçmişdir. Ərəb dilindəki "ولد" (vəled) sözünün kökü "وَلَدَ" (vələdə) felindən əmələ gəlir və "doğmaq", "dünyaya gəlmək" mənasını verir. Beləliklə, "vələd" sözünün leksik mənası "doğulmuş", "dünyaya gəlmiş" olaraq da izah edilə bilər.
Misal olaraq, verilmiş "Amandı! Qoymayın, övladınız azıb çıxa yoldan; Ola bu yaxşı vələdlər yaman; Bu boydabu boyda!" misalında "övlad" və "vələd" sözləri sinonim kimi işlənir. Ancaq əgər cümlədə yalnız "vələd" işlənsəydi, bu halda sözün kişi övladı ifadə etməsi daha ön plana çıxardı. "Vələdlərin əməlləri" deyərkən, qız övladlarının əməlləri deyil, yalnız oğul övladlarının əməlləri nəzərdə tutular.
Müasir Azərbaycan dilində "vələd" sözü ədəbi dilin normativ lüğətində çox az rast gəlinir və "övlad", "oğul", "uşaq" kimi sinonimləri ilə əvəz olunur. Lakin ədəbi əsərlərdə, xüsusilə də köhnə ədəbiyyat nümunələrində və dialektlərdə istifadəsinə rast gəlmək olar. Belə hallarda onun köhnəlmiş leksika olduğunu və əsasən kişi övladı üçün işləndiyini nəzərə almaq lazımdır.