Vərni sözü Azərbaycan dilində xovsuz, düz toxunmuş xalça növünü bildirir. Etimoloji baxımdan sözün mənşəyi tam dəqiqliklə müəyyən olunmasa da, türk dilləri ailəsinə mənsub olduğu güman edilir. Bəzi tədqiqatçılar onu "vər" (yəni, ipək kimi hamar, parıldayan) kökünə bağlayırlar və bunun xalçanın hamar səthini ifadə etdiyini irəli sürürlər. Digər bir ehtimal isə sözün fars dilindən keçdiyini və orada da oxşar mənalar daşıdığını qeyd edir. Bu ehtimalların hər ikisinin də dəqiq sübut edilməsi üçün əlavə araşdırmalar tələb olunur.
Vərni xalçalar, xovsuz olması səbəbindən, digər xalçalardan fərqlənir. Onlar adətən daha sıx toxunmuş olurlar və daha sərt, daha az yumşaq bir səthə malikdirlər. Bu xüsusiyyəti səbəbindən vərni xalçalar əsasən döşəmə örtüyü kimi deyil, daha çox divar bəzəyi, masa örtüyü və ya digər bəzək əşyaları kimi istifadə olunur. Toxunma texnikasına görə fərqli çeşidləri mövcuddur. Məsələn, ipək vərni, pambıq vərni, yun vərni kimi variantlar ola bilər. Həmçinin, toxunma nümunəsinə görə də vərnilər fərqlənə bilər; həndəsi, floral və ya abstrakt naxışlarla bəzədilmiş vərni xalçaları görmək mümkündür.
Cümlə içində nümunələr:
- Nənəm evin divarlarını gözəl bir vərni ilə bəzəmişdi.
- Qədim vərni xalçaları muzeydə sərgilənir.
- O, masa üçün gözəl bir ipək vərni almışdı.
- Bu vərni xalçanın toxunması çox incədir.
- Sənətkar əl işləmə vərni xalçalar toxuyur.