Vidalaşmaq felinin Azərbaycan dilindəki əsas mənası, görüşüb bir-birindən ayrılmaqdır. Bu ayrılıq həm müvəqqəti, həm də daimi xarakter daşıya bilər. Sözün kökü "vida" sözündəndir ki, bu da "yol, yol yoldaşı" mənasını verir. Beləliklə, vidalaşmaq əslində "yol yoldaşından ayrılmaq", "bir-birindən yollar ayırmaq" mənasını ifadə edir. Bu ayrılığın səbəbi istənilən ola bilər: getmək, köçmək, işə getmək, tətilə çıxmaq, hətta ölüm belə. Vidalaşmaq hərəkəti həm sözlə, həm də əməllə (qucaqlaşmaq, əl sıxmaq və s.) ifadə oluna bilər.
Lüğətlərdə sadəcə "xudahafizləşmək, sağollaşmaq" kimi sinonimlər göstərilsə də, vidalaşmaq daha geniş məna kəsb edir. Xudahafizləşmək və sağollaşmaq daha çox qısa, formal bir ayrılığı, vidalaşmaq isə daha uzun, bəzən emosional yüklü bir ayrılığı ifadə edə bilər. Məsələn, "dostları ilə vidalaşdı" cümləsindəki vidalaşmaq, sadəcə "xudahafiz" deməkdən daha çox, emosional bir bağın qırılmasını, uzun müddətlik bir ayrılığın başlanğıcını bildirə bilər.
Vidalaşmağın cümlelerdeki istifadesine dair nümunələr:
- O, səyahətə çıxmazdan əvvəl ailəsi ilə ürəkdən vidalaşdı.
- Tələbə xanım, tezliklə köçəcəyini bildirərək dostları ilə vidalaşdı.
- Qocalmış ana, dünyasını dəyişməzdən əvvəl övladları ilə sükunət içində vidalaşdı.
- Məzunlar məktəbləri ilə həsrətlə vidalaşdılar.
Göründüyü kimi, vidalaşmaq sözü müxtəlif kontekstlərdə, müxtəlif emosiyaların ifadəsində istifadə oluna bilər. Bu sözün mənasını tam əhatə etmək üçün sadəcə sinonimlərin sadalanması yetərli deyil, kontekstin də nəzərə alınması vacibdir.