Məhbub (ər. محبوبdan) - klassik Azərbaycan ədəbiyyatında geniş yayılmış bir sözdür. Sadəcə "sevgili" mənasından daha çox şey ifadə edir. "Sevgili", "məşuq", "istəkli (kişi)" kimi təriflər onun mənasını qismən əhatə edir, ancaq tam olaraq ifadə etmir.
Məhbub, sadəcə fiziki cəlbi ilə deyil, ruhani gözəlliyi, xasiyyətinin gözəlliyi ilə də sevgi və ehtiram doğuran bir insandır. O, sevgilinin yalnız cəlb etdiyi bir şəxs deyil, eyni zamanda sayğıya, hörmətə və ehtirama layiq görülmüş biridir. Məhbub sözündə platonik sevgi, dərin duyğu və bağlılıq da hiss olunur.
Ədəbiyyatımızda məhbub obrazı adətən ideallaşdırılmış, mükəmməl xüsusiyyətlərə malik bir şəxsi təmsil edir. Onun görünüşü, davranışı, xasiyyəti hər zaman müsbət keyfiyyətlərlə bəzədilir. Bu söz, sevginin dərinliyini, şiddətini və əzəmətini daha dolğun şəkildə ifadə etmək üçün istifadə olunmuşdur.
Nizami Gəncəvi, Xaqani Şirvani və digər klassik şairlərimizin əsərlərində məhbub obrazı tez-tez rast gəlinir. Onların şeirlərində məhbub sadəcə bir sevgili deyil, eyni zamanda ilham mənbəyi, müqəddəs bir varlıq kimi təsvir olunur. Misal olaraq, verilən beytdə məhbubun görünüşü sevgilinin ürəyində dərin bir həyəcan, əlçatmaz bir arzunun oğlanmasını ifadə edir.
Beləliklə, "məhbub" sözü sadəcə bir lüğət mənasından daha çox şey ifadə edən zəngin məna daşıyan bir söz olaraq qalır. O, klassik ədəbiyyatımızın əsas konsepsiyalarından birini təmsil edir.