Yad sözü Azərbaycan dilində geniş məna spektrinə malik bir söz olub, əsasən "xatirədə, yaddaşda olan", "unudulmamış", "anılan" mənalarını ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "bax yaddaş" kimi qısaca izah edilməsi isə onun semantik zənginliyini tam əks etdirmir. Yad, əslində, insanın şüurunda mövcud olan, keçmiş təcrübələrindən, hadisələrindən, insanlardan və s. qaynaqlanan hər hansı bir iz, təəssürat, obraz və ya duyğunu ifadə edir. Bu izlər həm müsbət, həm də mənfi xarakter daşıya bilər; xoş xatirələr, acılıqlar, həsrət, kədər və s. kimi.
Yad edilmək fiili, bir obyektin, hadisənin və ya şəxsin yaddaşa gətirilməsi, anılması, xatırlanması prosesini bildirir. Məsələn, "Şəhidlərimiz hər zaman yad edilməlidir" cümləsində "yad edilmək" "xatırlanmaq", "hörmətlə anılmaq" mənalarında işlənir. Bu zaman "yad etmək" fiilinin passiv halı olaraq qəbul edilə bilər.
Yad etmək (eləmək) fiili isə aktiv bir prosesi, yəni bir şeyi qəsdən yaddaşa gətirmək, xatırlamaq, düşünmək, anmaq hərəkətini göstərir. "O, uşaqlığını yad edərək kövrəldi" cümləsində "yad etmək" "xatırlamaq", "yada salmaq" mənalarında işlənmişdir. "Yad eləmək" ifadəsi isə daha köhnə, dialektik bir variant olaraq qəbul edilə bilər, lakin mənası "yad etmək" ilə eynilik təşkil edir.
Etimalogiyasına nəzər saldıqda, "yad" sözünün kökü türk dillərinin ümumi qatından gəlir və "bilmək", "xatırlamaq" ilə bağlı köklərlə əlaqələndirilə bilər. Sözün mənasının zamanla genişləndiyi və müxtəlif kontekstlərdə fərqli çalarlar aldığı müşahidə olunur. Məsələn, "yad insan" ifadəsi "tanış olmayan", "əcnəbi" mənasında işlənə bilər ki, bu da sözün "xatirə" mənasından tamamilə fərqli bir tətbiqidir.