Mərəzli sifəti, əsasən, insan və ya heyvanlar üçün işlənir və "xəstəlik, azar, mərəz sahibi olan" mənasını verir. Bu, sadəcə olaraq "xəstə" sözünün sinonimi deyil, daha çox xəstəliyin ciddi, bəzən də uzun müddət davam edən, bəlkə də müalicəsi çətin olan bir halını ifadə edir. "Xəstə" sözü daha geniş bir anlayışdır, müvəqqəti narahatlıqlardan tutmuş ağır xəstəliklərə qədər bir çox vəziyyəti əhatə edir. Mərəzli isə daha çox xroniki, müalicəsi çətin və ya uzun müddət davam edən xəstəlikləri ifadə edərkən işlədilir.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "mərəz" kökünün fars dilindən gəldiyini görərik. Farscada "mərəz" xəstəlik, əziyyət, dərd mənalarını verir. Azərbaycan dilində bu kök sözün əsasında "mərəzli", "mərəzkar" kimi sifət və isimlər əmələ gəlmişdir. "Mərəzli" sözü daha çox insana, "mərəzkar" sözü isə həm insana, həm də əşyaya (məsələn, mərəzkar yer) aid edilə bilər.
Cümlə içərisində istifadəsinə nümunələr:
- O, uzun illərdir mərəzlidir, müalicəsi hələ də davam edir.
- Həkim mərəzli atın müalicəsinə başladı.
- Bu bölgə mərəzkar bir yerdə yerləşir, buna görə də əhali arasında müxtəlif xəstəliklər yayılmışdır.
- Mərəzli bitkilər dərhal məhv edilməlidir.
Qeyd etmək lazımdır ki, "mərəzli" sözü ədəbi dildə daha çox istifadə olunur və gündəlik danışıq dilində "xəstə" sözü ilə əvəz olunur. Ancaq xəstəliyin mahiyyətini və davamlılığını vurğulamaq üçün "mərəzli" sözü daha uyğun gəlir.