izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Məsul (ər. مسئول) sifəti. Əsas mənası "üzərinə məsuliyyət qoyulan, cavabdeh olan" deməkdir. Lüğətlərdə verilən "cavabdeh", "cavabdəhəndə", "sorğulu" kimi sinonimlər, məsul sözünün əsas mənasını müxtəlif aspektlərdən ifadə edir. Lakin "məsul" sözü bu sinonimlərdən daha geniş kontekstlərə malikdir və daha çox mənəvi, hüquqi və ya sosial bir yük daşıyır.

Məsələn, "cavabdeh" sözü daha çox konkret bir vəzifənin yerinə yetirilməsi ilə bağlı məsuliyyəti ifadə edərkən, "məsul" sözü daha geniş bir əhatəyə malikdir. Bir şəxs həm konkret bir işə görə cavabdeh ola bilər, həm də qərarlarının ümumi nəticələrinə görə məsul ola bilər. "Sorğulu" sözü isə daha çox sorğu-sual olunma ehtimalı olan şəxsi ifadə edir, halbuki "məsul" sözü bu sorğu-sualın nəticələrini özündə əks etdirir – yəni, həmin şəxs hərəkətlərinin nəticələri üçün cavab verməyə hazırdır.

"Məsul" sözü müxtəlif cümlələrdə fərqli mənalarda işlənə bilər:

  • O, ailəsinin təminatı üçün məsuldur. (Maddi məsuliyyət)
  • Layihənin uğuru onun məsuliyyətindədir. (İş məsuliyyəti)
  • Hər kəs öz əməllərinə görə məsuldur. (Mənəvi və hüquqi məsuliyyət)
  • Məsul şəxs öz səhvlərini etiraf etdi. (Cavabdehlik və etiraf)

Göründüyü kimi, "məsul" sözünün istifadə sahəsi genişdir və kontekstdən asılı olaraq müxtəlif mənalar kəsb edir. Lakin əsasında hər zaman bir yük, bir öhdəlik, bir cavab vermək vəzifəsi dayanır. Klassik ərəb dilindən götürülmüş bu sözün Azərbaycan dilinə təsiri olduqca güclüdür və müasir Azərbaycan dilində geniş istifadə olunur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz