izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Məsuliyyətli (sif.) – Bir hərəkətin, vəzifənin, vəzifənin icrası və ya nəticələrinə görə cavabdehlik daşıyan; öhdəliyi olan; məsul. Söz özündə həm obyektiv, həm də subyektiv mənaları ehtiva edir. Obyektiv mənada, konkret bir vəzifənin və ya tapşırığın icraçıya verdiyi öhdəliyi ifadə edir. Subyektiv mənada isə, vəzifənin icrası zamanı göstərilən diqqətlilik, ehtiyatlılıq, vicdanlılıq kimi xüsusiyyətləri əks etdirir. Məsələn, “məsuliyyətli iş” ifadəsi həm tapşırığın əhəmiyyətini, həm də onun icrasında göstərilməli olan diqqəti bildirir.

Məsuliyyətli sözünün sinonimləri arasında “məsul”, “öhdəlikli”, “cavabdeh”, “etibarlı”, “diqqətli” kimi sözləri göstərmək olar, lakin hər bir sinonim məsuliyyətli sözünün tam mənasını əks etdirmir. Məsələn, “məsul” daha çox formal bir cavabdehliyi, “öhdəlikli” isə yalnız öhdəliyin olmasını ifadə edir. “Məsuliyyətli” isə həm öhdəliyi, həm də bu öhdəliyin icrası üçün tələb olunan diqqətlilik, ehtiyatlılıq və vicdanlılığı özündə birləşdirir.

Məsuliyyətli sözü müxtəlif kontekstlərdə istifadə oluna bilər: “Məsuliyyətli vəzifə”, “məsuliyyətli işçi”, “məsuliyyətli qərar”, “məsuliyyətli yanaşma”. Bu cümlələrdə söz, müxtəlif sahələrdə – işdə, həyatda, qərar qəbulunda göstərilməli olan diqqət və cavabdehliyi vurğulayır. Sözün məcazi mənası da vardır: çox mühüm, çox əhəmiyyətli. Məsələn, “Bu, məsuliyyətli bir addımdır” cümləsində “məsuliyyətli” sözü addımın nəticələrinin çox əhəmiyyətli olduğunu bildirir.

Etimoloji baxımdan, "məsuliyyətli" sözü "məsul" sifətinin "-li" şəkilçisi ilə əmələ gəlmişdir. "Məsul" sözü isə ərəb mənşəlidir və "cavabdeh" mənasını verir. Beləliklə, "məsuliyyətli" sözü ərəb dilindən törəmiş və zamanla Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir sözdür.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz