izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Məsulluq sözü Azərbaycan dilində əsasən “məsuliyyət” sözünün sinonimi kimi işlənir. Lüğətlərdəki qısa izahı bu əsas mənanı əks etdirir, lakin sözün daha zəngin semantik potensialını tam əhatə etmir. “Məsuliyyət” daha geniş bir anlayış olub, müəyyən hərəkətlərin, qərarların nəticələrinə görə cavabdehlik, öhdəlik deməkdir. "Məsulluq" isə bu cavabdehlik və öhdəliyin daha çox konkret bir hərəkətə, vəzifəyə və ya tapşırığa aid olduğunu vurğulayır. Daha spesifik bir məsuliyyət növünü, daha dar bir sahəni əhatə edir.

Etimoloji baxımdan “məsulluq” “məsul” sözündən törəmişdir. “Məsul” sözü ərəb mənşəli olub, “cavabdeh”, “öhdəsində olan” mənalarını verir. Beləliklə, “məsulluq” “cavabdehlik”, “öhdəlik” mənalarını daha qabarıq şəkildə ifadə edir. Sözün əsasında duran “sul” (ərəbcə: سوال - sual) kökü ilə əlaqələndirmək olar; yəni sual verilməli olan, hesabat verməli olan vəzifə, vəzifənin öhdəsindən gəlməyə cavab vermək.

“Divanəlik asarıdır, məsulluqdan azaddır” misalında A. Səhhət “məsulluq” sözünü əqli qabiliyyəti zəif olan şəxsin hərəkətlərinin nəticələrinə görə cavabdehlik daşımaması mənasında işlətmişdir. Bu kontekstdə “məsulluq” hüquqi məsuliyyət mənasında, yəni qanun qarşısında cavabdehlik anlayışına işarə edir. Burada “məsuliyyət” sözü ilə tam sinonim deyildir, çünki “məsuliyyət” fərqli kontekstlərdə daha geniş mənalar da kəsb edə bilər (məsələn, mənəvi məsuliyyət).

Müxtəlif cümlələrdə “məsulluq” sözünün işlənməsinə nümunələr:

  • Bu layihənin uğurlu nəticəsi onun məsulluqla yanaşmasından asılıdır.
  • Öz hərəkətlərinin məsulluğunu daşımalıdır.
  • İşdəki məsulluğunu tam şəkildə yerinə yetirməlidir.
  • Vəzifənin məsulluğu onun üzərinə düşür.

Yekun olaraq, "məsulluq" sözü "məsuliyyət"in daha spesifik, konkret vəzifə və hərəkətlərə yönəlmiş bir formasıdır, xüsusilə də hüquqi və ya rəsmi kontekstlər üçün daha uyğundur. Sözün seçimi kontekstdən asılı olaraq dəqiq mənanı çatdırmaq üçün vacibdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz