Məzəmmətləmək – (f.) Tənqid etmək, qınamaq, danlamaq, rədd etmək, pisləmək, əleyhinə çıxış etmək deməkdir. Həm yazılı, həm də şifahi formada ifadə oluna bilər. Məzəmmətləmə əməli, hərəkət, söz və ya fikrin pis olduğunu, qəbuledilməz olduğunu ifadə edərək, bu hərəkət, söz və ya fikri yersiz və ya əxlaqsız hesab edən şəxsin tənqidini özündə əks etdirir.
Məzəmmətləmək, sadəcə olaraq bir şeyi pisləmək deyil, həm də bunun səbəblərini açıqlamağı, həmin hərəkətin, sözün və ya fikrin nəticələrinə işarə etməyi əhatə edə bilər. Məsələn, birisini məzəmmətləyərkən onun davranışının nə üçün səhv olduğunu və hansı mənfi nəticələrə gətirib çıxaracağını izah edə bilərsiniz. Bu, sadəcə bir ifadədən daha çox, bir arqument, bir tənqid formasını təmsil edir.
Etimologiya: "Məzəmmət" sözü ərəb mənşəlidir ("ذَمّ" – zəmm) və "tənqid etmək", "qınamaq" mənalarını verir. "-ləmək" isə Azərbaycan dilində fe'l əmələ gətirici şəkilçidir. Beləliklə, "məzəmmətləmək" sözü "qınamaq əməli" mənasını tam olaraq ifadə edir.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Müəllim şagirdi imtahanlarda aldadığı üçün məzəmmətlədi.
- Onun əməlləri ictimaiyyət tərəfindən kəskin şəkildə məzəmmətləndi.
- Hökumət rəsmisi korrupsiya ilə bağlı ittihamları qətiyyətlə məzəmmətlədi.
- Yazıçının yeni romanı bəzi tənqidçilər tərəfindən məzəmmətləndi, amma oxucular arasında böyük uğur qazandı.
- Özünü məzəmmətləmək, səhvlərini qəbul etmək və gələcəkdə düzəltməyə çalışmaq deməkdir.
Göründüyü kimi, "məzəmmətləmək" sözü müxtəlif kontekstlərdə və müxtəlif səviyyələrdə tənqidi, qınağı və ya rəddi ifadə etmək üçün istifadə edilə bilər. Məzəmmətləmənin şiddəti və tərzi isə kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər.