Mirçalıq (is. bot.) – Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində sadəcə "yeməli, yabanı bitki" kimi təqdim olunsa da, bu tərif kifayət qədər geniş və dəqiq deyil. Mirçalıq termini, əslində, müəyyən bitki növlərinin ümumi adını əks etdirir və bitkinin spesifik növünə və bölgəyə görə bəzi fərqlər göstərə bilər. Daha dəqiq tərif vermək üçün, botaniki təsnifata istinad etmək vacibdir. Mirçalıq, əsasən, Chenopodiaceae (İspanaqkimilər) fəsiləsinə aid olan, xüsusilə də Atriplex cinsinə mənsub olan, şoranlıq və duzlu torpaqlarda bitib, yeməli yarpaqları olan bitkilər üçün istifadə olunur.
Etimoloji baxımdan, "mirçalıq" sözünün mənşəyi tam aydın deyil. Ancaq "mirçə" sözü ilə əlaqələndirilə bilər. "Mirçə" sözünün dəqiq mənası və etimologiyası da mübahisəli olsa da, əsasən "ətirli ot", "xoş iyli bitki" mənalarında istifadə olunur. Beləliklə, "mirçalıq", "mirçəyə" bənzər, yaxud "mirçə" kimi iyli və ya dadlı olan yabanı bitkilər üçün ümumi bir ad kimi qəbul edilə bilər.
Mirçalıq bitkisinin istifadəsi əsasən yeməli olması ilə bağlıdır. Yarpaqları xam və ya bişirilmiş şəkildə salatlarda, yeməklərdə istifadə edilə bilər. Həmçinin, bəzi bölgələrdə dərman bitkisi kimi də istifadə olunur, lakin bu istifadənin elmi əsası və təsiri haqqında daha geniş tədqiqatlar aparılmalıdır. Mirçalıq haqqında məlumatlar əsasən xalq təbabəti və yerli biliklərə əsaslanır.
Cümlə içərisində istifadə nümunələri:
- Yayda şoranlıqlarda çoxlu mirçalıq bitir.
- Qoyunlar otlaqda mirçalıq yeyirdilər.
- Nənəm mirçalıqdan salat hazırlayırdı.
- Bu yeməyə mirçalıq əlavə etsək, daha dadlı olar.
Nəticə olaraq, "mirçalıq" sadəcə "yeməli yabanı bitki" olmaqdan daha çox, xüsusiyyətləri ilə fərqlənən, əsasən şoranlıqlarda bitən, yeməli yarpaqları olan bitkiləri təsvir edən bir termindir. Daha dəqiq təsnifat üçün botaniki tədqiqatlar lazımdır.