izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Mövhumatçı sözü Azərbaycan dilində iki əsas mənada işlənir: isimlə (Mövhumatçı) və sifətlə (mövhumatçı). Hər iki halda da əsas məna dini və ya mistik inanclara, xurafatlara, əfsanələrə və ümumiyyətlə sübut olunmamış, qeyri-elmi iddialara güclü meyl etməyi ifadə edir.

İsim kimi (Mövhumatçı): Bu mənada "mövhumatçı" sözü dini mövhumata qapılmış, bu mövhumatlara sarsılmaz inamı olan şəxsi bildirir. Bu şəxs öz inancını həyatının bütün sahələrinə yayır, düşüncə və hərəkətlərini bu inanclar əsasında qurur. Mövhumatçılar tez-tez əfsanələrə, falçılığa, sehr- sehrbazlığa, əlamətlərə və digər mistik hadisələrə inanırlar və onların həyatında əhəmiyyətli rol oynadıqlarına inanırlar. Məsələn: "O yaşlı kişi bütün həyatı boyu mövhumatçı olub, hər işinə əvvəlcədən fal açdırıb."

Sifət kimi (mövhumatçı): Sifət mənasında "mövhumatçı" sözü bir insanın, bir qrupun, bir cəmiyyətin və ya bir mühitin dini mövhumatlara meyl etdiyini, bu mövhumatlara bağlı olduğunu ifadə edir. Bu, mütləq şəkildə şəxsin mənfi bir xarakterə malik olduğunu bildirmir. Məsələn: "O dövrün mövhumatçı cəmiyyəti elmi kəşflərə şübhə ilə yanaşırdı." və ya "Mövhumatçı düşüncə tərzi ədalətli hökümətin qarşısında böyük maneədir". Bu halda "mövhumatçı" sözü, sadəcə, mövhumatlara inanma meylinin varlığını vurğulayır.

Sözün etimologiyası: "Mövhumatçı" sözü "mövhumat" (əsasən dini və ya mistik xarakterli inanclar, xurafatlar) sözündən əmələ gəlmişdir. "-çı" şəkilçisi isə "olan", "edən", "tərəfdarı olan" mənasını verir. Beləliklə, sözün tam mənası "mövhumata inanan, mövhumatlı olan" deməkdir.

Fərqli cümlələrdə işlənməsi: "Mövhumatçı" sözü həm müsbət, həm də mənfi kontekstdə işlənə bilər. Kontekstdən asılı olaraq, söz tənqid, təəssüf, və ya sadəcə təsvir məqsədilə işlənə bilər. Məsələn, mənfi kontekstdə: "Onun mövhumatçı fikirləri onu həqiqətdən uzaqlaşdırdı." Müsbət kontekstdə isə: "O, öz mövhumatçı dünyasında rahat idi." Neytral kontekstdə: "Araşdırma mövhumatçı inancların yayılmasını tədqiq edir."

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz