Mükafatlandırmaq (f.) – Bir şəxsə və ya qrupa xidmətlərinə, nailiyyətlərinə, əməyinə görə qiymət verilməsi, təqdir olunması məqsədilə mükafat vermək, mükafatla təltif etmək deməkdir. Bu, sadəcə mükafat vermə hərəkəti deyil, həm də həmin hərəkətin arxasında duran təqdir və qiymətləndirmə hisslərini əks etdirir. Mükafatlandırmanın mahiyyəti mükafatın növündən asılı olaraq dəyişə bilər. Maddi mükafatlar (pul mükafatı, qiymətli hədiyyələr) olduğu kimi, mənəvi mükafatlar (fəxri adlar, diplomlar, təşəkkürnamələr) da mövcuddur. Hər iki halda da mükafatlandırmanın əsas məqsədi, mükafat alan şəxsin və ya qrupun əməyinin, səylərinin və nailiyyətlərinin qəbul edilməsi və qiymətləndirilməsidir.
Mükafatlandırmaq sözünün leksik mənası əsasən “mükafat vermək” kimi başa düşülürsə də, onun kontekstdən asılı olaraq müxtəlif çalarları ola bilər. Məsələn, “Xidmətlərinə görə mükafatlandırmaq” ifadəsi, bir şəxsin uzunmüddətli və səmərəli əməyinin nəticəsində təqdir olunmasını bildirir. "İkinci dərəcəli diplomla mükafatlandırmaq" ifadəsi isə, mükafatın növünü və onunla verilən qiymətləndirmə səviyyəsini dəqiqləşdirir. Bu, mükafatlandırmanın dərəcəsinin və həcminin dəyişkən olduğunu göstərir.
Etimoloji baxımdan, "mükafatlandırmaq" sözü "mükafat" kökünə "-landırmaq" şəkilçisinin əlavə olunması ilə əmələ gəlmişdir. "-landırmaq" şəkilçisi, bir hərəkəti və ya prosesi ifadə edir. Beləliklə, "mükafatlandırmaq" sözü, "mükafat vermək prosesi" mənasını ifadə edir. Sözün işlənmə sahəsi genişdir; təhsildə, iş yerində, idman yarışmalarında, incəsənət sahəsində və s. yerlərdə istifadə olunur.
Müxtəlif cümlələrdə mükafatlandırmaq sözünün necə işləndiyinə dair nümunələr:
- Əməkdar müəllim fəxri adı ilə mükafatlandırıldı.
- Olimpiya çempionu pul mükafatı və qızıl medalla mükafatlandırıldı.
- Yarışmada birinci yeri tutan komanda kubokla mükafatlandırıldı.
- Onun uzun illər boyu göstərdiyi sədaqətli xidmətləri layiqincə mükafatlandırıldı.
- Ən yaxşı tələbə seçilən qız təqaüdlə mükafatlandırıldı.