izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Mütəllim (ər. مُتَعَلِّم‎ - mütəllim) sözü köhnə Azərbaycan dilində işlənmiş bir sifətdir. Müasir Azərbaycan dilində istifadə olunmasa da, etimoloji və tarixi baxımdan əhəmiyyətlidir. Kökü "tə'llim" (öyrənmək, təhsil almaq) fe'lindəndir və "öyrənən", "təhsil alan", "şagird", "tələbə" kimi mənaları əhatə edir. Lakin sadəcə "öyrənən" mənası ilə kifayətlənmək doğru olmaz. Çünki "mütəllim" sözü daha çox müəyyən bir təhsil müəssisəsində, mədrəsədə və ya usta yanında təhsil alan şəxsi bildirirdi. Beləliklə, "mütəllim" sözü müasir dilin "tələbə" və ya "şagird" sözlərinin daha formal və klassik bir əvəzedicisi olaraq qəbul edilə bilər.

Fərqli cümlələrdə istifadəsi nümunələri (təxmini, çünki müasir ədəbiyyatda az rast gəlinir):

"O, gənc mütəllim, elmə can ataraq gecə-gündüz dərs oxuyurdu." (burada mütəllim sözü "həvəsli tələbə" mənasında işlənmişdir.)

"Mütəllim ustanın dediklərinə diqqətlə qulaq asırdı." (burada mütəllim sözü "öyrənci", "şağird" mənasında işlənmişdir.)

Qeyd etmək lazımdır ki, "mütəllim" sözünün "müəllim" sözü ilə qarışdırılmaması vacibdir. "Müəllim" öyrədən, tədris edən şəxs deməkdir, "mütəllim" isə öyrənən şəxsdir. Ərəb dilindəki kök fərqliliyi bu məna fərqini aydın göstərir. "Müəllim" ( مُعَلِّم‎ - mu'əllim) "öyrətmək" mənasını verən "əlləm" (علم) fe'lindən törəyib.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz