Mütəvəcceh (ər. متوجه - mutəvəcceh) sifəti, əsasən diqqət, qayğı və xidmət mənalarını ehtiva edən bir sözdür. Ərəb dilindən keçmişdir və "diqqətli", "qayğıkeş", "hörmətli", "məşğul" kimi mənaları da özündə birləşdirir. Sözün əsas mənası, bir şeyə və ya bir kəsə yönəlmə, diqqət yetirmə, qayğı göstərmədir. Bu yönəlmə həm fiziki, həm də mənəvi ola bilər. Məsələn, fiziki yönəlmə, bir kəsə və ya bir obyektə baxmaq, onunla məşğul olmaq ola bilər. Mənəvi yönəlmə isə, bir işə, vəzifəyə, ya da bir kəsə qayğı göstərmək, onunla maraqlanmaq, onun rifahını düşünmək kimi təzahür edir.
Lüğətlərdə qeyd edilən "qulluq etmək, qayğısını çəkmək, baxmaq, gözü üstündə olmaq, muğayat olmaq" mənaları mütəvəcceh sözünün əsas mənasından törəyən, daha spesifik tətbiqlərini əks etdirir. Bu mənalar sözün kontekstə bağlı olaraq bir-birini tamamlayır və ya bir-birindən fərqlənə bilər. Məsələn, "mütəvəcceh olmaq" ifadəsi bir xidmətçi üçün "qulluq etmək" mənasında işlənərkən, bir valideyn üçün "uşağının qayğısını çəkmək" mənasında, bir rəhbər üçün isə "işçilərinə gözü üstündə olmaq" mənasında işlənə bilər.
Cümlə içərisində mütəvəcceh sözünün işlənməsi kontekstdən asılı olaraq dəyişir:
- "O, xəstənin mütəvəcceh qayğısını çəkirdi." - Burada "mütəvəcceh" sözü diqqətli və qayğıkeş qayğı mənasında işlənmişdir.
- "Rəhbər işçilərinə mütəvəccehdir." - Bu cümlədə "mütəvəcceh" sözü, rəhbərin işçilərinə diqqətli və qayğılı olması, işlərinə nəzarət etməsi mənasında işlənir.
- "Mütəvəcceh olun, cavab verməyə hazır olun." - Burada isə "mütəvəcceh olun" ifadəsi diqqətli olun, hazır olun mənasında işlənmişdir.
Beləliklə, "mütəvəcceh" sözü diqqət, qayğı, xidmət, hörmət və məşğuliyyət kimi bir sıra mənaları özündə birləşdirən, kontekstdən asılı olaraq müxtəlif şəkildə işlənən zəngin bir sözdür.