Naçarlıq (ərəb. نَچَارَلِيق - nəçarlıq) sözü Azərbaycan dilində zərf kimi işlənir və çarəsizlik, əlacsızlıq və ya məcburiyyət halını bildirir. Lüğətlərdə verilən qısa izahı əhatə edərək, mənasını daha geniş və dəqiq şəkildə izah etmək mümkündür. Naçarlıq, fərdin öz istəyi və qərarı kənarda qalaraq, müəyyən bir hərəkəti və ya vəziyyəti məcburi qəbul etməsini ifadə edir. Bu məcburiyyət istər xarici təzyiqlərdən, istərsə də özünün qarşılaşdığı qaçılmaz bir vəziyyətdən qaynaqlana bilər.
Naçarlığın əsasını təşkil edən hisslər çarəsizlik və əlacsızlıqdır. Fərd özünün istədiyi kimi hərəkət etmək imkanından məhrumdur və mövcud vəziyyətin tələblərinə uyğun olaraq davranmaq məcburiyyətindədir. Bu məcburiyyət, hətta əxlaqi və ya mənəvi prinsiplərinə zidd olsa belə, özünü göstərə bilər. Məsələn, "Naçarlıqdan yalan danışdı" cümləsində şəxs yalan danışmağı istəməsə də, başqa çıxış yolunun olmaması səbəbindən belə bir hərəkətə məcbur qalır.
Naçarlıq sözünün işlənmə sahəsi genişdir. Həm gündəlik danışıq dilində, həm də ədəbi əsərlərdə geniş istifadə olunur. Misal olaraq, verilən Ağa Məhəmməd şah Qacar misalında olduğu kimi tarixi kontekstdə, siyasi hadisələri izah edərkən də işlədilir. "Naçarlıqdan itaətə gələn düşmənlə müdara etmək aqil iş deyil" cümləsi siyasi mübarizədə zəifləmiş düşmənlə müqavilə bağlamağın strateji baxımdan səhv olduğunu göstərir. Çünki bu itaət əslində məcburiyyətdən qaynaqlanır və uzunmüddətli etibarlılıq təmin etmir.
Qısaca olaraq, naçarlıq sadəcə olaraq "məcburiyyət"dən daha çox dərin psixoloji və sosial mənaları özündə əks etdirən bir anlayışdır. Çarəsizliyin, əlacsızlığın və məcburiyyətin birgə ifadəsidir. Sözün kökü ərəb dilindəki "nəçar" (چارہ) sözündəndir ki, mənası "çarəsi olmayan, əlacsız" deməkdir. Bu əsasını daha dəqiq şəkildə izah edir.