Naxoşluq sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir termin olub, əsasən fiziki və ya ruhi sağlamlıqda pozğunluq, xəstəlik vəziyyətini ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "xəstəlik, azarlılıq" kimi tərif edilməsinə baxmayaraq, mənası daha geniş və çoxşaxəlidir. "Xəstəlik" daha çox konkret, müəyyən edilmiş bir diaqnozla əlaqələndirilirsə, "naxoşluq" daha ümumi bir vəziyyəti, bəzən isə müalicəsi çətin olan və ya hətta diaqnoz qoyulmayan xəstəliyi ifadə edə bilər. Sözün kökü türk dillərində mövcuddur və "xoş" sözünün antonimi kimi formalaşmışdır. Yəni, "xoş olmayan hal, vəziyyət" mənasını da özündə ehtiva edir.
Naxoşluğun səbəbi müxtəlif ola bilər: infeksion xəstəliklər, irsi xəstəliklər, qeyri-infeksion xəstəliklər, stress, pis əhval-ruhiyyə və s. Ona görə də, "naxoşluq" sözü həm fiziki, həm də psixoloji narahatlıqları əhatə edir. Məsələn, "baş ağrısı naxoşluğu", "ürək naxoşluğu", "ruh naxoşluğu" kimi ifadələr işlədilir. Bu isə "xəstəlik" sözünün istifadəsindən daha geniş bir məna çalarını əks etdirir.
Verilən misalda ("…Bu zəhrimar naxoşluq yapışıb yaxamdan") "naxoşluq" sözü ağır, təhlükəli, bəlkə də müalicəsi çətin bir xəstəliyi ifadə edir. "Zəhrimar" sifəti xəstəliyin təbiətinin ağır və təhlükəli olduğunu vurğulayır. Bu cümlədə "naxoşluq" sözü sadəcə bir xəstəlik deyil, insanı ələ keçirmiş, öz təsirindən qurtulmaq çətin olan bir bəladır.
Ümumi olaraq, "naxoşluq" sözü "xəstəlik" sözünün sinonimi kimi istifadə olunsa da, bədii ədəbiyyatda və gündəlik danışığımzda daha çox emosional yük daşıyır və xəstəliyin ağır və ya uzunmüddətli olmasını ifadə edə bilər. Həmçinin, bəzən müəyyən bir diaqnoz qoyulmayan, amma insanın özünü pis hiss etməsi ilə əlaqədar ümumi narahatlığı ifadə etmək üçün də işlədilir.