izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Natamamlıq (ərəb. ناقص + fars. -ی‎ — naqis + -lıq) sözü əsasən iki əsas mənada işlənir: Birincisi, bir şeyin tam olmaması, tamamlanmaması, yarımçıq qalması vəziyyətini ifadə edir. Bu mənada natamamlıq, mövcudluğun, prosesin və ya əsərin tam və ya ideal haldan kənarlığını, yekunlaşdırılmamış vəziyyətini göstərir. Məsələn, "Layihənin natamamlığı onun vaxtında təhvil verilməsinə mane oldu" cümləsində natamamlıq sözü layihənin tamamlanmamasının, yarımçıq qalmasının vəziyyətini ifadə edir. Bu, kəmiyyət və keyfiyyət baxımından tam olmamanın ifadəsidir.

İkincisi isə, natamamlıq bir əsərin, fikrin, konsepsiyanın struktur və ya məzmun baxımından çatışmazlıqlarını, dəqiqlikdən kənarlığını, məntiqi ardıcıllığın pozulmasını ifadə edə bilər. Bu mənada natamamlıq daha çox keyfiyyət xarakteri daşıyır. Mütəxəssis rəylərində, ədəbi tənqidlərdə, fəlsəfi mühakimələrdə bu məna daha çox önə çıxır. Məsələn, "Rəssamın əsərində kompozisiya natamamlığı aydın görünür" cümləsində natamamlıq rəssamın əsərinin struktur və estetik cəhətdən tam olmaması, bəzi elementlərin çatışmaması və ya uyğunsuzluqları ifadə edir. Bu, əsərin tam potensialının reallaşdırılmaması deməkdir.

Ümumiyyətlə, natamamlıq sözü həm konkret, həm də abstrakt anlayışları ifadə edə bilər. Konkret mənada bir əşyanın, layihənin, prosesin natamam vəziyyəti, abstrakt mənada isə fikrin, konsepsiyanın, nəzəriyyənin tamamlanmamışlığı, dəqiqsizliyi ifadə olunur. Sözün işlənmə dairəsi geniş olub, müxtəlif sahələrdə – texnikada, incəsənətdə, elm və təhsildə istifadə olunur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz