Nəşə (ər. نشوة - nəşvə) sözü Azərbaycan dilində əsasən “kifayətli dərəcədə yüksək səviyyədə olan sevinc, şadlıq, xoş duyğu və həzz halını” ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə “kef, sevinc, ləzzət, zövq” kimi təriflənməsi mənasının tam dolğunluğunu əks etdirmir. Çünki “nəşə” sadəcə müvəqqəti bir xoş duyğu deyil, daha çox ruhun və qəlbin dərinliklərindən qaynaqlanan, insanı içəridən qaldıran, həyəcan və fərəhlə müşayiət olunan bir vəziyyətdir. Bu hal, fiziki bir həzzdən daha çox, ruhani bir təcrübə kimi də qəbul edilə bilər.
Etimoloji baxımdan ərəb mənşəli olan “nəşə” (نشوة) sözü “yüksəlmə, coşma, həyacan” mənalarını da özündə əks etdirir. Bu, sözün mənasının sadəcə passiv bir “ləzzət” halından daha çox dinamik və aktiv bir vəziyyəti ifadə etdiyini göstərir. Nəşəli bir insan passiv şəkildə bir şeyi ləzzətləndirmir, əksinə, iç dünyasında bir coşğu, bir qalxma yaşayır. Bu coşğu həm fiziki, həm də mənəvi təsirlərdən qaynaqlana bilər.
Sözün cümlədə işlənməsinə nümunələr:
- "Qələbə xəbəri onlarda böyük bir nəşə yaratdı." - Bu cümlədə nəşə, xarici bir hadisənin (qələbə) yaratdığı güclü və kollektiv bir sevinc və həyacanı ifadə edir.
- "Baharın gəlişi təbiətdə yeni bir nəşə oyandırdı." - Burada nəşə, təbiətin canlanmasının insanlarda yaratdığı xoş duyğu və fərəhi bildirir.
- "Uşağın gözlərindəki nəşəni görmək hər kəsi sevindirdi." - Bu cümlədə nəşə, uşağın iç dünyasını əks etdirən, təmiz və saf bir sevincin ifadəsidir.
- "O, sevindən nəşə içində idi." - Bu isə nəşənin, sevgi və sevincin içdən gələn təsiri kimi təsvirini verir.
Beləliklə, “nəşə” sözünün mənası sadəcə “kef, sevinc, ləzzət, zövq” kimi qısa ifadələrlə tam əhatə olunmur. O, daha çox ruhani bir qalxma, həyacanlı bir coşğu, içdən gələn güclü bir xoş duyğu və fərəh halını ifadə edir və müxtəlif kontekstlərdə fərqli nüanslar daşıyır.