izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Nəticə sözü Azərbaycan dilində əsasən "nəvənin övladı" mənasında işlənir. Lüğətlərdə qeyd edildiyi kimi, ərəb mənşəlidir və bu mənasını tam əks etdirir. Lakin, sözün istifadəsi kontekstdən asılı olaraq incə fərqlərlə müşahidə edilə bilər.

Əslində, "nəticə" sözü birbaşa qohumluq əlaqəsini ifadə etsə də, yalnız "nəvənin övladı" məhdudluğu ilə izah edilməməlidir. Nəticə, birbaşa qohumluq əlaqəsindən əlavə, nəslin davamını, soy-kökün davamını simvolizə edir. Məsələn, bir ailənin davamlılığı, irsiyyətin ötürülməsi kontekstində "nəticələri" ifadəsi, yalnız nəvənin övladlarını deyil, həmçinin daha uzaq nəsilləri, ailənin gələcək nəslinin üzvlərini də əhatə edə bilər.

S. Rəhimovun nümunəsindəki cümlədə ("Qoca kişi gözü dolusu: – Nəticə, – dedi, – nəvənin uşağı nəticə olmurmu?") istifadə sadə və birbaşa qohumluq əlaqəsini vurgulanır. Lakin, fərqli cümlələrdə daha geniş mənada işlənə bilər. Məsələn:

"Onun əməllərinin nəticələri nəsillər boyu hiss olunacaq." - Bu cümlədə "nəticə" sözü fiziki qohumluqdan kənara çıxaraq, təsirin uzunmüddətli nəticələrini ifadə edir.

"Uzun illər ərzində apardığı elmi tədqiqatların nəticələri dünyanı dəyişdi." - Bu cümlədə "nəticə" sözü əldə edilən nəticələr, əməyin bəhrəsi kimi işlənir. Beləliklə, "nəticə" sözü kontekstdən asılı olaraq fərqli mənalarda, həm qohumluq, həm də ümumi nəticə, bəhrə mənasında işlənə bilər.

Qısacası, "nəticə" sözünün mənası yalnız "nəvənin övladı" ilə məhdudlaşmır. Kontekstdən asılı olaraq, nəslin davamı, əməyin bəhrəsi, təsirin nəticəsi kimi daha geniş mənalarda da işlənə bilər. Sözün ərəb mənşəli olması və dil tarixindəki inkişafı bu geniş istifadəyə əsas verir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz