izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Ovduq sözü Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində əsasən "ayran" mənasında izah olunur. Lakin bu izah kifayət qədər dəqiq və geniş deyil. Farsca "abduq" sözündən götürülmüş "ovduq"un mənası sadəcə ayranla məhdudlaşmır. Daha doğrusu, "ovduq" süd məhsullarından hazırlanmış, qatıqlıq dərəcəsindən asılı olaraq maye və ya qatı formada ola bilən süd içkisi deməkdir. Bu içkinin tərkibi və hazırlanma üsulu müxtəlif regionlarda dəyişə bilər. Ayran, qatıq, və ya digər qatılaşdırılmış süd məhsulları əsasında hazırlana bilər.

Beləliklə, "ovduq" sözü, əsasən qatıq əsasında hazırlanmış maye və ya qatı formada olan fermentləşmiş süd məhsullarını ümumiləşdirən bir termindir. "Ayran" isə daha spesifik bir termin olaraq, su ilə seyreltilmiş qatıq deməkdir. Yəni, bütün ayranlar ovduq ola bilər, amma bütün ovduqlar ayran deyildir. Misal olaraq, qatıqdan hazırlanan, lakin suya qarışdırılmayan, daha qatı bir ovduq növü də mövcuddur.

Verilən nümunə cümlədə ("Qız kuzədən su töküb ovduq düzəltdi və Musa kişi ilə Firidunun qabağına qoydu") "ovduq" sözü, əlbəttə ki, ayran mənasında işlənmişdir. Lakin bu, sözün mənasının məhdudluğunu göstərmir. Digər cümlələrdə "ovduq" daha qatı formada olan, ayrandan fərqli bir süd içkisini ifadə edə bilər. Məsələn, "Babam yayda qatıqdan dadlı ovduq hazırlayardı." kimi bir cümlədə "ovduq" ayrandan fərqli bir məhsulu göstərir.

Nəticə olaraq, "ovduq" sözü dialektal bir söz olaraq, süd məhsullarından hazırlanan, qatıqlıq dərəcəsindən asılı olaraq maye və ya qatı formada ola bilən, geniş məna kəsb edən bir termindir. Ayran, bu terminin bir növüdür.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz