OYNATMA (oynatmaq felindən törəmə). İzahı Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində qısaca “oynatmaq” felindən törəmə kimi verilmişdir. Lakin bu, sözün mənasını tam əhatə etmir. "Oynatma" sözü daha geniş və çoxmənalı bir anlayışı ifadə edir və kontekstdən asılı olaraq bir neçə mənada işlənə bilər.
Birinci mənası: Hərəkətə gətirmə, işə salma, fəaliyyətə başlama mənasında işlənir. Bu mənada, bir mexanizmin, cihazın, proqramın və s. işə salınması, fəaliyyətə başlaması nəzərdə tutulur. Məsələn: "Televizorun oynatmasını yoxlayın", "Musiqi oynatması pozulmuşdu", "Proqramın oynatması üçün düyməni basın". Bu mənada "Oynatma" sözü, həmçinin bir hadisənin baş verməsinə səbəb olan hərəkətə də aid edilə bilər: "Bu hadisələrin oynatması, siyasi qüvvələrin mübarizəsi ilə bağlı idi."
İkinci mənası: Əyləncəli, əylənməyə yönəlmiş hərəkətləri, oyunları və ya səhnə əsərlərini ifa etmə, nümayiş etmə mənasında işlənir. Məsələn: "Teatrda pyesin oynatması çox maraqlı idi", "Uşaqların oynamağı və oynatması əla idi", "Bu mahnının canlı oynatması hər kəsi valeh etdi". Bu mənada “oynatma” sözü, həm də musiqi ifaçılığını, aktyorluq sənətini, rəqs edən bir insanın hərəkətlərini və s. əhatə edir.
Üçüncü mənası (daha az rast gəlinən): Manipulyasiya, süni şəkildə idarə etmə mənasında işlədilə bilər, lakin bu mənada daha az istifadə olunur. Məsələn: "Vəziyyətin oynatması əslində onların planının bir hissəsi idi." Bu məna, bir qədər ironik və ya pejorativ kontekstdə istifadə olunur.
Etimoloji mənşəyi: Sözün etimologiyası açıqdır və “oynamaq” felindən törəmə “oynatmaq” felinin isim halından əmələ gəlmişdir. “Oynamaq” felinin kökü, qədim türk dillərindən gəlir və hərəkət, əyləncə, fəaliyyət mənalarını ifadə edir.
Qrammatik xüsusiyyətləri: "Oynatma" sözü isimdir və müxtəlif hal əlamətləri ilə işlənə bilər (oynatmanı, oynatmaya, oynatmadan və s.).