Paleoqraf sözü yunancadan (παλαιός - palaios - qədim + γράφω - grapho - yazmaq) mənşəli olub, əslində "qədim yazıları araşdıran" mənasını verir. Lüğətlərdə sadəcə "paleoqrafiya mütəxəssisi, qədim əlyazmaları tədqiqatçısı" kimi izah olunsa da, bu izah paleoqrafın fəaliyyət dairəsini tam əhatə etmir.
Paleoqraf sadəcə qədim əlyazmaları oxuyan və ya tərcümə edən bir şəxs deyil. Onun fəaliyyəti daha geniş və mürəkkəbdir. Paleoqraflar qədim yazıları deşifr edir, onların mənşəyini, tarixini, yazının stilini, istifadə olunan materialları (kağız, perqament, gil lövhələr və s.), yazının avtorunu və s. müəyyənləşdirməyə çalışırlar. Bu tədqiqatlar yalnız yazının mətnini anlamaqla kifayətlənməyərək, həm də yazı nümunəsinin sosial, mədəni və siyasi kontekstini araşdırmağı əhatə edir. Məsələn, bir paleoqraf qədim bir sənədin yazısının xüsusiyyətlərini təhlil edərək, həmin sənədin yazıldığı dövrü, yazıçının sosial statusunu və ya sənədin məzmununun siyasi konteksini müəyyən edə bilər.
Paleoqrafın işi yalnız qədim əlyazmaların öyrənilməsi ilə məhdudlaşmır. Onlar müxtəlif arxivlərdə, kitabxanalarda və muzeylərdə işləyərək, qədim sənədləri, kitabları, epiqrafik abidələri (daş üzərində yazılar) və digər yazılmış materialları tədqiq edirlər. Əldə etdikləri nəticələr tarix, ədəbiyyat, dilçilik, arxeologiya və s. sahələrdə yeni kəşflərə və araşdırmalara yol açır.
Cümlələrdə işlənmə nümunələri:
- Tarixçi, qədim mətnləri anlamaq üçün paleoqrafın köməyindən istifadə etdi.
- Paleoqraf əlyazmanın stilistik xüsusiyyətlərini təhlil edərək onun 15-ci əsrə aid olduğunu müəyyənləşdirdi.
- Bu qədim sənədin deşifr edilməsi üçün bacarıqlı bir paleoqrafa ehtiyac var idi.
- Paleoqraf kimi işləmək üçün incəsənət tarixi, əlyazmalar paleografiyası və müxtəlif dillərdə oxuma bacarığı tələb olunur.