Rəsmən sözü Azərbaycan dilində zərf kimi işlənir və əsasən "rəsmi olaraq", "rəsmi surətdə" mənalarını ifadə edir. Lüğətlərdəki qısa izahı bu mənaları tam əhatə etmir. Daha geniş və dəqiq bir şəkildə izah etmək üçün, sözün kontekstə bağlı olaraq fərqli nüanslarını nəzərə almaq lazımdır.
Əvvəlcə, "rəsmən" sözünün mənşəyinə nəzər salaq. Söz "rəsm" kökünə "-ən" zərf əlavəsindən əmələ gəlmişdir. "Rəsm" sözü isə ərəb mənşəli olub "şəkil, rəsm, qanun, qayda, nizam" mənalarını verir. Beləliklə, "rəsmən" sözü hər hansı bir hərəkətin, hadisənin qanun və qaydalara, rəsmi prosedurlara uyğun olaraq baş verdiyini bildirir.
Sözün işlənməsinə dair nümunələr:
- "Rəsmən elan olundu ki, yarışmalar ləğv edilib." - Bu cümlədə "rəsmən" sözü hadisənin rəsmi qərarla, açıq şəkildə bildirildiyini vurğulayır.
- "O, rəsmən şirkətin direktoru təyin edildi." - Burada "rəsmən" sözü təyinatın rəsmi sənədləşdirildiyini, qanuni qaydada baş verdiyini ifadə edir.
- "Mən rəsmən sizdən üzr istəyirəm." - Bu nümunədə isə "rəsmən" sözü üzr istəmənin ciddi, qəti və açıq olduğunu bildirir, sadəcə sözlə deyil, həm də rəsmi şəkildə ifadə olunduğunu göstərir.
- "Kitab rəsmən buraxılıb." - Bu halda "rəsmən" sözü nəşrin rəsmi olaraq satışa çıxarılması mənasını verir.
Yekun olaraq, "rəsmən" sözünün mənası "rəsmi olaraq", "qanuni qaydada", "açığına" kimi genişlənə bilər və hər bir kontekstdə sözün mənası bir qədər dəqiqləşir. Sadəcə "rəsmi olaraq" mənası ilə kifayətlənmək, sözün ifadə etdiyi incə mənaları tam əhatə etmir.