Sallanmaq (f.): Bu feilin əsas mənası hərəkətsiz və ya az hərəkətli şəkildə, üzüaşağı vəziyyətdə, bir nöqtədən asılı vəziyyətdə olmaqdır. Hərəkət, yüngül sarsıntılarla müşayiət oluna bilər, lakin əsas xüsusiyyət sabit olmayan, əsasən aşağı yönəlmiş, asılı vəziyyətdə olmaqdır. Sallanma hərəkəti çox zaman cazibə qüvvəsinin təsiri altında baş verir. Obyektin ağırlığı və asılma nöqtəsinin xüsusiyyətləri sallanma hərəkətinin intensivliyini müəyyən edir.
Mənasını daha genişləndirərək deyə bilərik ki, "sallanmaq" həm cansız, həm də canlı varlıqlara aid edilə bilər. Məsələn, bir ağac budağı küləkdən sallanır (cansız), bir körpü sallana-sallana gəlir (cansız, lakin hərəkət dinamikdir), bir insan yuxulu halda kresloda sallanır (canlı). Bu nümunələr göstərir ki, "sallanmaq" feili həm statik, həm də dinamik vəziyyətləri ifadə edə bilir. Statik vəziyyətdə obyekt əsasən asılı vəziyyətdə olur və yüngül hərəkətlər edə bilər, dinamik vəziyyətdə isə hərəkət daha aydın və şüurlu ola bilər.
Etimoloji baxımdan "sallanmaq" feili "sallamaq" feilindən törəmişdir. "Sallamaq" isə əşyaları əl ilə və ya digər vasitələrlə ritmik hərəkətlə hərəkət etdirmək mənasını verir. "Sallanmaq"da isə bu ritmik hərəkətin öz-özünə, xarici qüvvənin təsiri ilə baş verməsi ön plana çıxır. Beləliklə, "sallanmaq" "sallamaq" feilindən passiv məna ifadə etmək üçün törəmişdir.
Cümlədə istifadə nümunələri:
- Hamağın içində sallanaraq yuxuya getdi.
- Küləkdən ağacların budaqları şiddətlə sallanırdı.
- Köhnə körpü sallana-sallana keçilməli idi.
- Stolun üstündəki pərdə cansızcasına sallanır.
- Qayıq sakit suda yavaşca sallanırdı.
Bu nümunələr "sallanmaq" feilinin müxtəlif kontekstlərdə və müxtəlif mənalarda istifadə edilə biləcəyini göstərir.