izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sepsis (yun. σῆψις - sēpsis – çürümə, çürüntü): İnsan və heyvanlarda patogen mikroorqanizmlərin (bakteriyalar, viruslar, göbələklər və s.) və ya onların ifraz etdikləri toksinlərin qan dövranına və toxumalara düşməsi nəticəsində yaranan həyati təhlükəli, sistemli bir infeksiyadır. Sadəcə irin əmələ gəlməsi ilə məhdudlaşmayan sepsis, orqanizmin müdafiə sisteminin bu infeksiyaya adekvat cavab verməməsi ilə xarakterizə olunur. Bu cavab bədənin həddindən artıq iltihab reaksiyasına və damarların genişlənməsinə, nəticədə qan təzyiqinin aşağı düşməsinə səbəb olur. Sepsisin səbəb olduğu iltihab reaksiyası orqan çatışmazlığına, şok vəziyyətinə və hətta ölümə gətirib çıxara bilər.

Sepsisin baş verməsinə səbəb olan mikroorqanizmlər müxtəlif infeksiya ocaqlarından (məsələn, pnevmoniya, mədə-bağırsaq infeksiyaları, sidik yolları infeksiyaları, cərrahi əməliyyatlardan sonra yaranan infeksiyalar) qana düşə bilər. İnfeksiya ocağı ilə yanaşı, xəstənin immun sistemi, yaş və digər əlavə xəstəlikləri də sepsis riskini artıra bilər. Sepsisin diaqnozu klinik əlamətlərə, qan analizlərinə və digər laborator müayinələrə əsaslanır.

Sepsisin əsas əlamətlərinə yüksək hərarət, ürək döyüntüsünün sürətlənməsi, sürətli nəfəs alma, aşağı qan təzyiqi, səpkilər, dərinin soyuması və s. aiddir. Müalicənin əsas məqsədi infeksiyanın mənbəyini aradan qaldırmaq, antibiyotiklər vasitəsilə infeksiyanı müalicə etmək və orqanizmin funksiyalarını dəstəkləməkdir. Sepsisin vaxtında və düzgün müalicəsi həyati əhəmiyyət kəsb edir, çünki gecikmə ağır nəticələrə və ölümlərə səbəb ola bilər.

Qeyd etmək lazımdır ki, "sepsis" termini tibbdə müxtəlif mənalarda işlənə bilir. Məsələn, "sepsis" bəzən daha yüngül infeksiyaları da əhatə edə bilsə də, müasir tibbdə sepsis əsasən ağır, həyati təhlükəli sistemli infeksiya kimi qəbul edilir. Bu səbəbdən, "sepsis" sözünün istifadəsi kontekstdən asılı olaraq dəqiqləşdirilməlidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz