Səfalət (ər. سَفَالَة - səfalə) sözü ərəb mənşəlidir və "son dərəcə ehtiyac içində yaşama, sıxıntı çəkmə; yoxsulluq və ehtiyacdan çəkilən sıxıntı" mənasını verir. Lüğətlərdəki bu izah, sözün əsas mənasını əks etdirməklə yanaşı, onu tam şəkildə ifadə etmir. Daha dəqiq və geniş izah üçün aşağıdakıları nəzərə almaq lazımdır.
Səfalət, sadəcə maddi yoxsulluğu deyil, həm də ruhi, mənəvi tənəzzülü, ümidsizliyi, iğtişaşı özündə əks etdirən bir anlayışdır. Bu, insanın həyatda ən əsas ehtiyaclarını belə təmin edə bilməməsi, dərin bir məyusluq və çarəsizlik hissi ilə müşayiət olunan bir vəziyyətdir. Maddi ehtiyaclar (qida, geyim, yaşayış yeri) təmin olunmadığı kimi, insanın ləyaqətinin, hörmətinin, gələcəyə inamının da sarsıldığı bir durumdur.
Səfalət anlayışı, fəqirlikdən (yoxsulluqdan) daha geniş məna kəsb edir. Fəqirlik daha çox maddi ehtiyacın çatışmazlığını ifadə edərkən, səfalət bununla yanaşı, insanın sosial, psixi və mənəvi durumunu da əhatə edir. Səfalətdə olan insan yalnız yoxsul deyil, həm də cəmiyyətdən təcrid olunmuş, özünü məğlub sayan, ümidini itirmiş bir şəxsdir.
Cümlə içərisində istifadəsi nümunələri:
- O, uzun illər səfalətdə yaşamış, həyatın bütün çətinliklərinə sinə gətirmişdi.
- Səfalət içində olan ailənin vəziyyəti ürəkaçan idi.
- Səfalət və yoxsulluğun kökünü kəsmək üçün hökumət müxtəlif proqramlar həyata keçirir.
- Şəhərin kənarlarında səfalətdə yaşayan insanların sayı artmaqdadır.
Beləliklə, səfalət sözünün mənası yalnız maddi yoxsulluqla məhdudlaşmır, daha geniş və mürəkkəb bir sosial-psixoloji vəziyyəti ifadə edir. Bu, insanın həm maddi, həm də mənəvi aləmini əhatə edən, ümidsizliyi və çarəsizliyi özündə birləşdirən bir vəziyyətdir.