Sığallanma: "Sığallanmaq" fellindən törəmiş isimdir. Lüğətlərdə əsasən "yıxılmaq, süquta uğramaq" mənasında izah olunsa da, bu, onun mənasının tam əhatəli təsvirini verməkdən uzaqdır. Sığallanma daha geniş mənada, həm fiziki, həm də məcazi olaraq, bir vəziyyətin, sistemin və ya quruluşun pozulması, dağılması, sarsılması, zəifləməsi və ya tənəzzülə uğraması mənasında işlənə bilər.
Etimalogiyası: Sözün kökü "sığ" felindən gəlir. "Sığmaq" həm yer tutmaq, həm də bir vəziyyətə uyğunlaşmaq, sığışmaq mənasında işlənər. "Sığallanmaq" isə bu uyğunlaşmanın pozulması, sığışmaz hala düşmək kimi interpretasiya edilə bilər. Beləliklə, "sığallanma" bir tarazlığın, sabitliyin pozulması, möhkəmliyin itirilməsi kimi daha dərin bir mənaya malikdir.
Mənasının nüansları: "Sığallanma" sözü müxtəlif kontekstlərdə fərqli nüanslar əldə edə bilər. Məsələn:
- Fiziki sığallanma: Bir binanın, qurğunun və ya hər hansı bir obyektin yıxılması, dağılması.
- Siyasi sığallanma: Bir hökumətin, rejimin və ya siyasi sistemin zəifləməsi, süquta uğraması, etibarının itirilməsi.
- İqtisadi sığallanma: İqtisadiyyatın tənəzzülə uğraması, böhran vəziyyətinə düşməsi.
- Mənəvi sığallanma: Mənəvi dəyərlərin pozulması, etik normaların əhəmiyyətini itirməsi, mənəvi tənəzzül.
- Sosioloji sığallanma: İctimai quruluşun, sosial əlaqələrin zəifləməsi, sosial qarışıqlıq.
Cümlədə işlənməsi:
- Qədim qalanın divarlarının sığallanması tarixin təsirindən xəbər verirdi.
- Ölkənin iqtisadi sığallanması əhalinin həyat səviyyəsinə mənfi təsir göstərdi.
- Mənəvi dəyərlərin sığallanması cəmiyyət üçün böyük təhlükədir.
- Köhnə binaların sığallanması təhlükəli idi, buna görə də söküldü.
Nəticədə, "sığallanma" sadəcə "yıxılma" mənasından daha geniş bir mənaya malikdir və müxtəlif sahələrdə, müxtəlif kontekstlərdə müxtəlif nüanslarla işlənə bilər. Onun mənasını tam anlamaq üçün kontekstin nəzərə alınması vacibdir.