izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Silsilə (ər. سلسلة - silsîle) sözü Azərbaycan dilində bir neçə mənada işlənir. Əsasən, keçmişdə qadınların başlarına taxdıqları, bir-birinə keçirilmiş halqalar və ya piləklər şəklində olan zəncirə bəzəyi ifadə edir. Bu mənada "silsilə" sözü, qızıl, gümüş və ya digər qiymətli metallardan hazırlanmış, bəzən daşlarla bəzədilmiş, zərif və ya möhtəşəm dizaynda ola bilər. Silsilənin formaları və ölçüləri müxtəlif ola bilər, sadə zəncirlərdən tutmuş mürəkkəb, çoxlu halqa və ya pilək ehtiva edən nümunələrə qədər. Bu mənada söz, əsasən, xalq sənəti və ya tarixi kontekstlərdə işlədilir.

Lakin "silsilə" sözü daha geniş mənada da işlədilir. Bu mənada, ardıcıl, davamlı bir sıra, zəncirə bənzər bir qrup hadisə, obyekt və ya varlığı ifadə edir. Məsələn, "dağ silsiləsi", "həbs silsiləsi", "tarixi silsilə", "ədəbiyyat silsiləsi" kimi ifadələrdə "silsilə" ardıcıllıq, bir-birini izləmə, əlaqəli olmaq mənasında işlənir. Bu istifadədə söz, əsasən, coğrafiya, tarix, ədəbiyyat və digər sahələrdə geniş tətbiq olunur. Belə ki, "dağ silsiləsi" bir-birinə bağlı, ardıcıl sıra ilə düzülmüş dağları ifadə edir, "həbs silsiləsi" isə bir-birini izləyən həbs hadisələrini, "tarixi silsilə" müəyyən bir tarixi dövrü, "ədəbiyyat silsiləsi" isə əlaqəli əsərlərin məcmusunu bildirir.

Qeyd edək ki, "silsilə" sözünün əsas mənası ilə geniş mənada istifadə arasında semantik əlaqə vardır. Hər iki halda da ardıcıllıq, bir-birinə bağlılıq anlayışı ön planda durur. Keçmişdə qadınların başında taxdıqları silsilənin halqaları kimi, digər mənalarda da bir-birini izləyən elementlər "silsilə" anlayışını əmələ gətirir. Bu semantik uyğunluq sözün mənasının zaman ərzində genişlənməsini göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz