Sönük sözü Azərbaycan dilində sifət və zərf kimi işlənən, əsasən işıq və ya rəngin parlaqlıq dərəcəsini ifadə edən bir sözdür. Lüğətlərdəki "parlaq olmayan, parlamayan və ya çox az parlayan; parıltısız" tərifi əsas mənasını əks etdirir, lakin daha geniş bir izah təqdim etmək mümkündür.
Etimalogiyasına nəzər salsaq, "sönük" sözü "sönmək" felindən törəmişdir. "Sönmək" isə işığın, alovun, həyəcanın, enerjinin azalması, tamamilə yox olması mənasını verir. Bu mənadan irəli gələrək "sönük" sözü, yalnız işıq və rənglərin az parlaqlığını deyil, həm də daha geniş mənada zəiflik, solğunluq, canlılığın olmamasını ifadə edə bilər.
Sifət kimi istifadəsi: Sönük işıq, sönük rəng, sönük səs, sönük gözlər, sönük ümidlər kimi ifadələrdə işlənərək, obyektin xarici görünüşünü və ya daxili vəziyyətini təsvir edir. Məsələn, "sönük gözlər" ifadəsi insanın ümidsizliyini, bezmişliyini, əhval-ruhiyyəsinin aşağı olmasını göstərir. "Sönük rənglər" ifadəsi isə rənglərin solğun, cansız olmasını bildirir.
Zərf kimi istifadəsi: "Sönük yanır", "sönük görünür", "sönük danışır" kimi cümlələrdə işlənərək, fellərin keyfiyyətini, dərəcəsini bildirir. Məsələn, "sönük yanır" ifadəsi işığın zəif şəkildə yanmasını, "sönük danışır" isə insanın susqun, səssiz şəkildə danışmasını ifadə edir.
Qısaca, "sönük" sözü, işıq və rənglərin az parlaqlığından əlavə, əhval-ruhiyyənin, həyəcanın, enerjinin azlığını, solğunluğu, zəifliyi də ifadə edən çoxmənalı bir sözdür. Kontekstə görə mənası dəyişə bilər və müxtəlif situasiyalarda müxtəlif mənalar kəsb edə bilər.