izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Şadyanalıq sözü Azərbaycan dilində şadlıq, şənlik və bayram mənalarını əhatə edən bir isimdir. Lüğətlərdə sadəcə “şadlıq, şənlik, bayram” kimi qısa bir izah verilsə də, şadyanalıq daha çox intensivliyi, coşğunluğu, davamlılığı və paylaşımı vurğulayan bir ifadədir. Sadəcə bir anlıq sevincdən daha geniş zaman dilimini, daha kollektiv bir şənliyi təsvir edir.

Etimoloji baxımdan, “şad” kökündən törəmiş “şadyanalıq” sözü, “-yan” şəkilçisi ilə “şad olma halı”nı, “-lıq” şəkilçisi ilə isə bu halın davamlılığını və xüsusiyyətini bildirir. Yəni, sadəcə şad olmaq deyil, şadlığın özünü, şadlıq vəziyyətini, şadlıq dolu bir əhval-ruhiyyəni ifadə edir.

Cümlədə necə işləndiyi nümunələr:

1. Kənddə toy şadyanalığı hökm sürürdü. (Burada şadyanalıq, kənddəki hər kəsi əhatə edən, uzun müddət davam edən bir şənliyi, bayramı ifadə edir.)

2. Onların görüşündən sonra evdə böyük bir şadyanalıq yaşandı. (Bu cümlədə şadyanalıq, ani bir sevinc deyil, daha dərin, daha təsirli, uzunmüddətli bir sevinci bildirir.)

3. Qələbə şadyanalığı bütün şəhəri bürüdü. (Bu cümlədə şadyanalıq geniş bir ərazini əhatə edən coşğunu, kollektiv sevinci vurğulayır.)

4. Rüstəm bəyin sözləri, Məşədi İbadın ürəyində böyük bir şadyanalıq yaratdı. (Bu cümlədəki şadyanalıq, daxili, fərdi bir sevinci, lakin çox güclü və intensiv bir duyğunu ifadə edir.)

Beləliklə, “şadyanalıq” sadəcə “şadlıq”, “şənlik”, “bayram” sözlərinin sinonimi deyil, daha geniş məna çalarlarına malik, daha zəngin və ifadəli bir leksik vahiddir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz